Gladyatör Gösterileri ve Atıştırmalık Alışkanlıkları
Gladyatörlerin ölümüne dövüşlerini izlemek, Romalılar için sinema izlemek kadar popüler bir eğlence kaynağıydı. Bu gösteriler, izleyicilerin zihninde gerilim ve heyecan oluşturarak, adeta bir sinema filmi izler gibi bir deneyim sunuyordu. Ancak bu eğlencenin bir diğer önemli unsuru, izleyicilerin tükettiği atıştırmalıklardı. O dönemde zeytin, meyve ve fındık gibi atıştırmalıkların, bu gösterilere eşlik eden en popüler yiyecekler arasında olduğu anlaşılmaktadır.
İtalya’nın Roma kentindeki ünlü Kolezyum’un lağımlarında yapılan kazılar, arkeologlara bu eski eğlencenin izleyicilerinin “atıştırma alışkanlıklarına” dair önemli bilgiler sundu. 1.900 yıl öncesine ait olduğu düşünülen incir, üzüm ve kavun tohumlarının yanı sıra zeytin ve ceviz kalıntıları, bu kazılarda keşfedildi. Bu buluntular, gladyatör dövüşlerinin yapıldığı arenada yaşamlarını sürdürme mücadelesi veren vahşi hayvanlara ait kemik parçalarıyla birlikte, 70 metrelik arama kanallarında bulundu.
Kolezyum Arkeoloji Parkı tarafından gerçekleştirilen bu çalışmaların sonuçları, parkın yöneticisi Alfonsina Russo tarafından kamuoyuna duyuruldu. Russo, bu keşfin “gösterilere adanan uzun günlerde bu mekâna gelenlerin deneyim ve alışkanlıklarına dair anlayışımızı derinleştirdiğini” belirtti. Ekibi, 2.000 yıllık amfitiyatronun güney kısmının altındaki kanalizasyon sisteminin hidrolik işleyişini daha iyi anlamak amacıyla Ocak ayında araştırmalara başladı.
Roma Sotterranea’dan bilim insanları, kanalizasyon sisteminde gezinerek Kolezyum’un bir eğlence mekanı olarak kullanımına dair buluntuları belgelemek için tel kılavuzlu robotlar kullandı. Yapılan kazılarda, ayı, aslan ve leopar kemiklerinin yanı sıra köpek kemikleri de bulundu. İlginç bir şekilde, bazı kemiklerin, Romalıların tilki ve porsuk avlamak için kullandıkları dakhund türünden geldiği belirlendi.
Arkeologlar, incir, üzüm, kavun, zeytin, şeftali, kiraz, erik, ceviz, fındık ve çam fıstığı gibi çeşitli kültür bitkilerinin eski tohumlarını ve meyve kalıntılarını da ortaya çıkardılar. Ayrıca, Kolezyum izleyicileri tarafından muhtemelen beğenilen böğürtlen gibi bazı yerel bitkilerin kalıntıları da bulundu. Kanalizasyon ve giderlerde, şimşir, defne yaprağı ve yaprak dökmeyen odunsu bitkiler gibi süs bitkilerinin parçaları da yer aldı.
Diğer bulgular arasında işlenmiş bir kemik iğnesi, giysi tokaları, ayakkabı çivileri ve deri gibi insan yapımı giysilere ait kalıntılar ve oyun zarları da yer aldı. Ek olarak, MS 250 ila 450 yılları arasındaki geç Roma dönemine ait en az 53 bronz sikke ve MS 170 veya 171 yılına ait bir hatıra gümüş sikke de bulundu. Bu gümüş sikkeler, imparator Marcus Aurelius‘un on yıllık yönetimini kutluyordu ve bu durum, kraliyet ailesinin halkına kendini sevdirmek için para dağıttığını göstermektedir.
