Amerika Birleşik Devletleri’nin birçok bölgesinde ve hatta Güney Amerika’nın bazı şehirlerinde, sokaklarda garip mesajlar taşıyan plaketler dikkat çekiyor. Bu plaketlerin üzerinde yer alan mesajlar ise oldukça ilginç bir içerik sunuyor: “2001 filmindeki Toynbee fikri, Jüpiter gezegeninde ölüleri diriltiyor.” veya birbirleriyle bağımsız kelime grupları olarak ele alındıklarında “Toynbee Fikri / 2001 Filmi / Ölü diriltme / Jüpiter Gezegeni.” Bu döşemelerin nereden geldiği, kimin tarafından oluşturulduğu ve taşıdıkları mesajların ne anlama geldiği hâlâ bir muamma. Ancak bu gizemi çözmeye çalışan birçok meraklı insan mevcut.
Bu tuhaf plakalar, Toynbee Döşemeleri olarak adlandırılmakta ve aslında dünyamızın sokaklarında görülmeye başladıklarına dair ilk raporlar 1980’lere kadar uzanıyor. Genellikle bir tür gerilla sokak sanatı olarak kabul edilen bu döşemeler, özellikle son dönemlerde taşıdıkları mesajın anlaşılmazlığı ile dikkat çekiyor. En yaygın olan mesaj, “2001 filmindeki Toynbee fikrinin Jüpiter gezegeninde ölüleri diriltmesi.” Ancak bazı döşemeler, ünlü yönetmen Stanley Kubrick’e de gönderme yapıyor. Bu da döşemelerin 2001: A Space Odyssey (2001: Bir Uzay Destanı) ile bağlantısını güçlendiriyor.
Toynbee Döşemeleri, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iki düzineden fazla eyalette ve Güney Amerika’daki birçok şehirde, taklitçiler tarafından yerleştirildiği düşünülen izleriyle ortaya çıkıyor. Bu döşemelerin yerleştirildiği bazı konumlar, yoğun trafiğin olduğu kavşaklar gibi tehlikeli yerler de içermekte. Ancak, bu döşemelerin caddelerin ortasına yerleştirilmesi, geçen otomobillerin dikkatini çekmek için ilginç bir strateji olarak karşımıza çıkıyor.
Toynbee Döşemeleri Nasıl Yapılıyor?
Resurrect Dead: The Mystery Of The Toynbee Tiles belgeselinin yapımcılarına göre, bu döşemelerin yapım süreci oldukça ilginç. Öncelikle, mesaj esnek bir muşamba parçasına oyuluyor. Bu süreçte:
- “Bir sandviçin içini kaplayan ekmek gibi, döşeme muşambasını kaplamak için iki parça katranlı kağıt kullanılıyor.”
- Muşamba, Elmer yapıştırıcısı ve asfalt çatlak dolgusu ile de kaplanıyor.”
- “Karışımın tamamı, katranlı kağıtla gizlenerek bir kavşağın asfaltına seriliyor.”
- “Döşeme, güneşin ısısıyla biraz sıvılaşarak zemine ‘pişerek’ birleşiyor.”
- “Otomobil ve yaya trafiğinden kaynaklanan basınç, döşemenin zemine daha fazla nüfuz etmesini sağlıyor.”
- “Katranlı kağıdın üst tabakası kalktığında, döşeme derin bir şekilde zemine gömülmüş oluyor ve caddeyi tamamen yeniden kaplamadan kaldırmak imkansız hale geliyor.”
Bu karmaşık yapım süreci, Toynbee Döşemeleri’nin sokaklarda kalıcı birer iz bırakarak, sıradışı bir sanat formu olarak varlıklarını sürdürmelerine olanak tanıyor.