JN.1 Varyantı Hakkında Bilgiler
Geçtiğimiz ayın sonlarında, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından yayımlanan bir raporda dikkat çeken en son COVID-19 varyantı JN.1 olarak kaydedildi. Bu yeni varyant, Omicron ailesinin bir parçası olan BA.2.86 (Pirola) varyantının soyundan gelmektedir. Her ne kadar şu an için yaygın olarak görülmüyor olsa da, Avrupa ve ABD’de birkaç vaka rapor edilmiştir.
Rapora göre, JN.1 ilk olarak Eylül ayında ABD’de tespit edilmiştir ve zamanla 11 farklı ülkede daha ortaya çıkmıştır. Ancak, mevcut verilere göre JN.1 veya BA.2.86’nın ABD’de yaygın bir şekilde dolaşımda olduğu düşünülmemektedir. JN.1, SARS-CoV-2 virüslerinin yalnızca yüzde 0,1’inden azını temsil ediyor ve Express’in bildirdiğine göre dünya genelinde şu ana kadar sadece 51 vaka kaydedilmiştir.
JN.1 Varyantının Özellikleri
JN.1 varyantı, CDC’nin ifadesine göre, “öğrenmeye devam ettikleri” bir varyant olarak tanımlanıyor. Ancak mevcut bilgiler, bu varyantın bazı belirgin özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. JN.1, önceki varyantı BA.2.86’dan, virüsün hücreleri enfekte etmesine yardımcı olan anahtar proteindeki tek bir mutasyonla ayrılmaktadır. New York Buffalo Üniversitesi’nde enfeksiyon hastalıkları profesörü olan Dr. Thomas Russo, Prevention.com ile yaptığı bir görüşmede, “BA.2.86’nın spike proteininde 20’den fazla mutasyon bulunuyordu ve ilk tespit edildiğinde bunun ciddi bir sorun olabileceğine dair endişeler vardı” şeklinde açıklama yapmıştır. Dr. Russo, JN.1’i “oldukça sinsi” olarak tanımlayarak, bu varyantın bağışıklık sistemimizden daha kolay kaçabileceği ihtimalinin olduğunu belirtmiştir. Ancak CDC, güncel verilere dayanan bir değerlendirmeye göre, BA.2.86’nın “bağışıklığımızdan kaçmadığını veya hızla yayılmadığını” ve güncellenmiş 2023-2024 COVID-19 aşılarının bu varyantı etkili bir şekilde engellediğini vurgulamaktadır. JN.1’in de benzer bir etki göstermesi beklenmektedir.
JN.1 varyantı şu ana kadar düşük bir yayılma oranına sahip görünse de, İngiltere, İzlanda, Portekiz, İspanya ve Hollanda gibi ülkelerde vakalar bildirilmiştir. Dr. Russo, “Fransa’da da sıklığı artıyor” ifadesini kullanarak, “yaygınlaşıyor gibi görünüyor” demektedir.
JN.1 Varyantının Semptomları
JN.1’in belirtileri, önceki varyantlarla benzerlik göstermektedir. CDC’ye göre, bu semptomlar arasında şunlar yer almaktadır:
- Ateş veya titreme
- Öksürük
- Nefes darlığı veya nefes almakta zorluk
- Bitkinlik
- Kas veya vücut ağrıları
- Baş ağrısı
- Tat veya koku kaybı
- Boğaz ağrısı
- Tıkanıklık veya burun akıntısı
- Mide bulantısı veya kusma
- İshal
COVID-19’a karşı en etkili korunma yöntemi olarak, en son aşıları takip etmeniz önerilmektedir. İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi aşı ve tarama direktörü Steve Russell, BMJ raporunda BA.2.86’nın yayılması ile ilgili olarak, “Yeni COVID-19 varyantlarına dair endişeler nedeniyle, aşılama programımızı güncelleyerek, en yüksek risk altındaki bireyler için öne çıkarmamız gerekmektedir” demektedir. Russell, “Soğuk aylarda bu önemli koruma için uygun olan herkesi mümkün olan en kısa sürede aşı olmaya davet ediyorum” şeklinde ekleme yapmaktadır.