Yapay Zeka ve Karbon Ayak İzi Üzerine Yeni Araştırma
Yapay zeka alanında öncü bir girişim olan Hugging Face, Carnegie Mellon Üniversitesi ile işbirliği yaparak gerçekleştirdiği bir araştırmada, yapay zeka kullanarak görüntü oluşturmanın, ister hazır görüntüler isterse gerçekçi kimlik fotoğrafları olsun, bir akıllı telefonun tam şarj edilmesine eşdeğer bir karbon ayak izine sahip olduğunu ortaya koydu. Ancak bu araştırmanın ilginç bir bulgusu, metin oluşturma gibi daha basit görevlerin, fotoğraf oluşturmaktan çok daha az enerji tükettiği yönündedir.
Araştırmacılar, yapay zeka tarafından üretilen metinlerin, bir akıllı telefonun tam şarjının yalnızca yüzde 16’sını karşılayacak kadar enerji harcadığını belirttiler. Bu bağlamda, yapay zeka ile gerçekleştirilen metin üretimi, görüntü ve metin üretimi ile birlikte, özetleme gibi çeşitli görevlerin enerji tüketimi incelendi. Toplamda 13 farklı görevi kapsayan bu çalışma, her 1.000 gramda üretilen karbondioksit miktarını ölçerek önemli veriler sağladı.
Araştırmacılar, çalışmanın adil olabilmesi ve veri setlerinin çeşitliliğini artırmak amacıyla 30 farklı veri seti kullanarak toplam 88 model üzerinde deneyler gerçekleştirdiklerini açıkladı. Her bir görevde, hem tüketilen enerjiyi hem de bu süreçte yayılan karbonu ölçmek için “karbon kodu” adı verilen bir sistem kullanarak 1.000 komut çalıştırdı. Araştırmanın bulguları, en fazla enerji gerektiren görevlerin, bir yapay zeka modelinden metin oluşturma, özetleme, görüntü altyazısı oluşturma veya görüntü üretme gibi yeni içerikler talep eden görevler olduğunu gösterdi.
Özellikle görüntü oluşturma işlemi, emisyon miktarı açısından en yüksek enerji tüketimine sahip görev olarak öne çıkarken, metin sınıflandırma gibi işlemler en az enerji harcayan görevler arasında yer aldı. Bu bağlamda, araştırmacılar, makine öğrenimi alanında çalışan bilim insanları ve uygulayıcıları, “çevresel etkilerinin daha iyi anlaşılması için modellerinin doğası ve etkileri konusunda daha fazla şeffaflık göstermeye” çağırıyor.
Görüntü başına bir akıllı telefonun şarj edilmesi, yüksek bir enerji tüketimi olarak gözükmese de, yapay zeka modellerinin hızla popülerleşmesi ve yaygınlaşması, emisyon hacminin kolayca artmasına neden olabiliyor. Örneğin, OpenAI’nin ChatGPT’sinin zirve noktasında, günde 10 milyondan fazla kullanıcıya hizmet verdiği ve şu anda 100 milyon aylık aktif kullanıcıya ulaştığı göz önünde bulundurulduğunda, bu durum daha da dikkat çekici hale geliyor.
