Uçak Bileti Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir uçak bileti satın almayı düşündüğünüzde, genellikle en iyi fiyatı bulmaya odaklanırsınız. Ancak, seçtiğiniz havayolu şirketinin temel fiyata dahil olmayan ek ücretler talep etmesiyle karşılaşabilirsiniz. Örneğin, el bagajı ücreti, pencere kenarında bir koltuk almak için ekstra ücret veya yanınızdaki çanta için ek ödemeler gibi. Tüm bu masrafları kabul ettiğinizde, ödeme sürecine geldiğinizde, uçak biletinizi yazdırma ücreti, uçak içi ikramlar ve daha fazlası gibi beklenmedik ek ücretler ile yüzleşebilirsiniz. Bu durum, başlangıçta düşündüğünüz fiyattan çok daha yüksek bir maliyet gerektirebilir, ama bir kez bu süreci tamamladıktan sonra geri dönmek pek cazip gelmez. Sonuçta, başka bir havayolu şirketi ile karşılaştırıldığında çok da pahalı olmayabilir, değil mi? Biletinizi alıp hayatınıza devam edersiniz. Kim yeni bir tarayıcı sekmesi açarak bu süreci farklı bir havayolu ile tekrar yapmak ister ki?
Damla Fiyatlandırma Nedir?
Burada uçak biletini örnek olarak ele alıyoruz. Ancak bu durum, tüm havayollarında geçerli olmayabilir. Farklı sektörlerde de benzer uygulamalarla karşılaşabilirsiniz. İşte tüm bu süreç, damla fiyatlandırma tuzağını tanımlamak için kullanılabilir. ABD Federal Ticaret Komisyonu’na göre işletmeler, çevrimiçi alışveriş yapan kullanıcılardan daha fazla gelir elde etmek için “damla fiyatlandırma” adı verilen bir teknik kullanıyor. Bentley Üniversitesi pazarlama profesörü yardımcısı Dr. Shelle Santana, “Damla fiyatlandırma, bir satıcının bir ürün veya hizmetin fiyatının bir kısmını tanıtması ve ardından satın alma süreci başladıktan sonra ek ücretleri açıklaması anlamına geliyor” diyor. Temel olarak, insanlar bir ürün için rakiplerle fiyat karşılaştırması yaparken başlangıç fiyatını dikkate alır. Ancak, pencere kenarı koltuğu gibi ek seçenekleri eklemeye başladıkça, yeni bir sekme açıp en son ulaştığınız fiyatı rakip bir şirketle karşılaştırmak istemezsiniz. Bu karşılaştırmayı yapmak çoğu zaman can sıkıcı bir uğraş olarak görülür, dolayısıyla gereksiz yere daha fazla para ödemeniz muhtemeldir. Harvard Business School’a göre, genellikle yeniden başlamanın değmeyeceğini düşündüğümüz için bunun bedelini ödemek zorunda kalıyoruz. Ekonomik Davranış ve Organizasyon Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre, damla fiyatlandırma nedeniyle tüketiciler daha iyi fırsatlar bulmaktan vazgeçebiliyor ve bu da bunu uygulayan işletmelerin daha fazla kar elde etmesine yol açıyor. Ne kadar fazla ek ödeme yapıldığı işletmeye göre değişiklik gösterse de, Marketing Science tarafından yapılan bir araştırmada StubHub’ın damla fiyatlandırmayı kullandığında gelirini %20 artırdığı tespit edilmiştir.
Şimdiki Zaman Ön Yargısı
Bazı ülke yönetimleri bu gereksiz ücretlerle ilgili bir şeyler yapmaya çalışsa da, aslında bu konuda bir değişiklik yapabilmek için bir devlet adımına ihtiyaç yok. Damla fiyatlandırma, neredeyse tamamen psikolojik bir taktik olduğundan, bu sisteme karşı tüketicilerin mücadele etmesi mümkündür. Tüm satın alma sürecine yeniden başlamaya karşı duyulan direnç hissi, mevcut olan şeylere değer verme eğilimimizi tanımlayan şimdiki zaman ön yargısı ile ilişkilidir. Bu ön yargı, gelecekte karşılaşılabileceklerden ziyade, hemen önünüzde olanlara değer vermemizi sağlar. Bu ön yargının nasıl işlediğini anladığınızda ve bilinçli kararlar alabildiğinizde, damla fiyatlandırma gibi tekniklere karşı büyük bir avantaj elde edersiniz. Belki devletlerin hazırlama sözü verdikleri düzenlemelerden kaynaklanan bir tehdit ya da belki de damla fiyatlandırmanın kazandığı kötü ün nedeniyle, bazı ünlü uygulamalar, fiyatları daha şeffaf hale getirmek için farklı yöntemler geliştirmiştir. Örneğin, Airbnb’de “vergi öncesi toplam fiyatları görüntüle” seçeneği bulunur. Ayrıca son dakika etkinlik bileti satış şirketi Gametime, vergiler ve ücretler önceden dahil olmak üzere fiyatları görmek için açabileceğiniz ayarlarda “hepsi dahil fiyatlandırma” özelliğine sahiptir.
Damla fiyatlandırmanın satın alma kararlarınızı etkilediğini biliyorsanız, bu uygulamayı yapan şirketlerden alışveriş yapmaktan kaçınmanız faydalı olabilir. Wall Street Journal’a göre UberEats, eBay, Lyft, Instacart, Etsy, Ticketmaster, Postmates ve StubHub damla fiyatlandırmayı kullanan tanınmış şirketler arasında yer alıyor. Alışverişiniz sırasında damla fiyatlandırma yönteminin kullanıldığını fark ederseniz, paranızı vereceğiniz başka bir firmaya geçiş yapabilirsiniz. Ayrıca, bunu kendiniz için kolaylaştırmaya çalışın. Telefonunuzda fiyatları karşılaştırmak isteme olasılığınızın düşük olduğunu biliyorsanız, yalnızca bilgisayarınızdan alışveriş yapmayı tercih edin. Ayrıca çeşitli üçüncü taraf araçları kullanarak birden fazla web sitesinin fiyatlarını kontrol edebilir ve hatta satın alma için doğru zaman olup olmadığını görmek amacıyla fiyat geçmişini takip edebilirsiniz.