Nasa’nın DART Görevi ve Asteroitler Üzerine Yeni Buluntular
NASA, 2022 yılında, Büyük Giza Piramidi büyüklüğünde bir asteroidi hedef alarak onun rotasını değiştirmek amacıyla bir uzay aracı gönderdi. Görev, DART (Çift Asteroid Yönlendirme Testi) adıyla biliniyor ve bu çarpmanın başarılı olması, uzaydaki nesneleri yeniden yönlendirmenin mümkün olduğunu kanıtladı. Henüz çok yakın bir gelecekte gezegenimizi tehdit eden bir asteroit belirlenmemiş olsa da, bu gelişmenin gelecekte asteroidlerin Dünya’ya yönelik potansiyel tehditlerini azaltma açısından önemli olduğunu söyleyebiliriz.
DART görevinin en dikkat çekici yanı, asteroit Dimorphos’un başarılı bir şekilde yönlendirilmesinin yanı sıra, gevşek bağlı asteroitten çapı 1 ila 7 metre arasında değişen devasa kayaların fırlatılmasıydı. Bu kayalar, ortalama saniyede 0,3 metre hızlarıyla ana kayaya göre oldukça yüksek hızlarda hareket etmemekle birlikte, Dimorphos’tan kaçış hızını aşmaları için yeterli oldu. Şimdi bir araştırma ekibi, asteroitten ayrılan bu 37 nesnenin önümüzdeki 20.000 yıl boyunca takip edeceği yörüngeleri inceleyerek, Dünya’nın bu tür darbelere karşı güvende olduğunu bildirdi.
Ön baskı sunucusu arXiv’de yayınlanan ve henüz hakem değerlendirmesinden geçmemiş bir makalede, araştırmacılar Dünya’ya en yakın yaklaşımın ancak 2.500 yıl içinde gerçekleşeceğini, ancak kayaların hiçbir zaman 0,02 astronomik birimden (AU – Dünya ile Güneş arasındaki mesafe) daha yakın olmayacağını belirttiler.
Mars İçin Kötü Haberler
Ekibin makalesinde, Mars için endişe verici bazı bilgiler de yer alıyor. Araştırma, “Sayısal simülasyonlar, sürünün tüm kayalarının önümüzdeki 20 bin yıl içinde Mars’ın yörüngesini birçok kez geçeceğini gösteriyor.” ifadesini kullanıyor. Simüle edilmiş sürü, Hubble Uzay Teleskobu’ndan alınan gözlemlerle yakın zamanda keşfedilen ve DART uzay aracının Dimorphos’a çarpması sırasında fırlatılan 37 gerçek kaya setini istatistiksel olarak temsil ediyor. Bu nedenle, uzun vadeli yörünge geçişleri nedeniyle bazı kayaların Mars’a çarpması olası görünüyor.
Bu potansiyel çarpmalar, yaklaşık 6.000 yıl içinde iki kez, 15.000 yıl sonra ise iki kez daha meydana gelebilir. Ekip, eğer gezegen ve asteroitlerin yolları kesişirse, kayaların ne tür bir çarpma etkisi yaratacağını da inceledi. “Ortalama gücün yaklaşık 1 MPa olduğu varsayılarak parçalanma durumuna, göktaşı Mars toprağına hava patlamaları oluşturmadan ve Mars atmosferinin onu önemli ölçüde yavaşlatamayacak kadar ince olması nedeniyle başlangıçtaki hızdan biraz daha düşük bir hızla çarptığında ulaşılır. Bu durumda yaklaşık 200-300 m çapında küçük, basit bir çarpma krateri oluşacaktır. Ancak, Dimorphos kayalarının yaklaşık 1 MPa’dan daha düşük bir güce sahip olduğu göz ardı edilemez. Bu nedenle, meteoroidler Mars atmosferinde yere sağlam bir şekilde ulaşmadan parçalanacak ve klasik bir serpilme alanına yol açacaktır.”
Bu çalışma, NASA’nın asteroitleri Dünya’dan uzaklaştırma testleri sırasında yanlışlıkla Dünya’ya meteor göndermediğine dair güvence vermekle kalmıyor, aynı zamanda gezegenimize çarpan meteorların büyük ve küçük asteroitler arasındaki çarpışmalardan kaynaklanabileceğine ve daha küçük kayaların kümelerinden kurtulabileceğine dair daha fazla kanıt sunuyor.
Makale ön baskı sunucusu arXiv’de yayınlandı.
