Fermi Paradoksu ve Uzaylı Uygarlıklar
1950’de Nobel ödüllü fizikçi Enrico Fermi, astronomların günümüzde hala yanıtını aradığı kritik bir soru sordu: “Herkes nerede?” Bu soru, daha sonra Fermi paradoksu olarak adlandırılan bir olguyu ortaya çıkardı. Bu teori ve paradoks, evrende var olma ihtimali ile uzaylıların hiç görünmemesi arasındaki çelişkiyi inceliyor. Destekleyicileri, evrenin güneş sistemimizden yaklaşık üç kat daha yaşlı olduğunu ve bir milyar trilyondan fazla yıldız barındırdığını öne sürüyorlar. Eğer “basit” insanlar Ay’a seyahat edebiliyorsa, o halde neden akıllı dünya dışı varlıklar şimdiye dek bizi ziyaret etmedi?
Geçtiğimiz hafta, bir grup astrobiyolog bu soruya yeni bir yanıt önerdi: Yabancı uygarlıklar o kadar hızlı bir gelişim ve genişleme sürecinden geçiyorlar ki, yıldızlararası seyahat etme yetenekleri kalmıyor. Carnegie Bilim Enstitüsü’nden Dr. Michael Wong ve California Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Stuart Bartlett, bu durumu “asimptotik tükenmişlik” olarak tanımlıyorlar.
Asimptotik Tükenmişlik Nedir?
Asimptotik tükenmişlik, toplumların enerji taleplerinin sürdürülemez hale geldiği noktayı ifade eder. Bu durumda, medeniyetler keskin bir seçimle karşı karşıya kalırlar. Royal Society Open Science’da yayınlanan bir çalışmada bilim insanları, “Uygarlıklar ya tükenmişlik nedeniyle çöküyor ya da kendilerini kozmik genişlemenin artık bir hedef olmadığı ve uzaktan tespit edilmelerini zorlaştıran bir homeostazi durumuna öncelik vermeye yönlendiriyorlar” hipotezini öne sürdü. Gezegensel uygarlıklar, teknolojik sıfırlamalar aracılığıyla bu felaketleri başka yönlere çevirebilir, ancak bu yalnızca kaçınılmaz olanı ertelemekten ibarettir.
Tükenmeye yakın olan uzaylı medeniyetleri, aslında tespit edilmesi en kolay uygarlıklar olabilir. Krizden kaçınmak için, büyümenin sürekli olarak “sıfırlamalarla” yavaşlaması gerekmektedir. Wong ve Bartlett, çalışmanın yazarları olarak, “Çevrelerini değiştirerek ve serbest enerjiyi aşırı sürdürülemez bir şekilde dağıtarak, gezegen ölçeğinde en büyük sinyal-gürültü dalgalanmalarını üretirler” ifadelerini kullanıyor. Ayrıca, bu durumun insanlığın dünya dışı yaşamla ilgili ilk tespitlerinin çoğunun, henüz bilge olmasa da akıllı türler tarafından yapılabileceği olasılığını ortaya koyduğunu belirtiyorlar.
Wong ve Bartlett, sundukları hipotezin önemli bir eksikliğe sahip olduğunu kabul ediyor: Henüz bu teoriyi gerçekten destekleyen somut bir kanıt yok. Ayrıca, önerdikleri bu teori, diğer gezegenler için geçerli olmayabilir çünkü Dünya üzerindeki yaşam yasalarını temel alıyor.