Beta Pictoris: Tozun Gizemli Kayboluşu
Yirmi yıl önce gökbilimciler, 63 ışıkyılı uzaklıkta bulunan Beta Pictoris adlı yıldızı incelemek için Spitzer uzay teleskopunu kullanmışlardı. O dönemde, araştırmacılar kızılötesi ışıkta önemli miktarda toz tespit ettiler. Ancak, Spitzer’in yerini alan James Webb Uzun Süreli Teleskobu (JWST) ile yapılan yeni incelemeler, bu tozun kaybolduğunu ortaya koydu. Bu durum, bilim insanları arasında büyük bir merak uyandırdı.
Araştırma ekibi, kaybolan tozun genç yıldızın güçlü radyasyonu tarafından itildiğine inanıyor. Bu itme hareketi, tozun soğumasına ve dolayısıyla tespit edilemez hale gelmesine yol açtı. Eğer toz bu şekilde süpürülerek uzaklaştırılabiliyorsa, bu durumun standart ve sabit bir özellik olmadığını göz önünde bulundurmalıyız. Bilim insanları, bu ilginç hareketin arkasında bir neden olduğunu düşündüklerinde, heyecan verici bir açıklama ile karşılaştılar: bir asteroid çarpışması.
Beta Pictoris sistemi, sadece 20 milyon yaşında olduğundan oldukça genç olarak nitelendiriliyor. Bu çarpışma, gezegen oluşum sürecinin bir parçası olarak, potansiyel olarak Dünya, Mars veya Venüs gibi karasal gezegenlere dönüşme yolunda ilerleyen küçük gezegenlerin çarpışmalarına örnek teşkil ediyor. Johns Hopkins Üniversitesi’nden başyazar Christine Chen, bu konuda şu açıklamayı yaptı: “Beta Pictoris, karasal gezegen bölgesinde dev asteroit çarpışmaları yoluyla gezegen oluşumunun hala devam ettiği bir yaşta, dolayısıyla burada kayalık gezegenlerin ve diğer cisimlerin gerçek zamanlı olarak nasıl oluştuğunu görebiliyoruz.”
Ekip, bu çarpışmanın, kuş olmayan dinozorların sonunu getiren asteroidin yaklaşık 100.000 katı kadar büyük bir toz bulutunun açığa çıktığına inanıyor. Şu an için Beta Pictoris’te iki gaz devi gezegen bulunmakta, fakat henüz bilinen karasal gezegenler mevcut değil. Johns Hopkins Üniversitesi’nde astrofizik alanında doktora öğrencisi olan ortak yazar Kadin Worthen, “İrdelemeye çalıştığımız soru, tüm bu karasal ve dev gezegen oluşumu sürecinin yaygın mı yoksa nadir mi olduğu ve daha da temel bir soru ‘Güneş sistemi gibi gezegen sistemleri bu kadar nadir midir?’ sorusudur,” diyerek ekliyor, “Temel olarak ne kadar tuhaf veya ortalama olduğumuzu anlamaya çalışıyoruz.”
JWST’nin kızılötesi evreni gözlemleme konusundaki olağanüstü yeteneği, bir kez daha astronomiye dair inanılmaz içgörüler sağladı. Bu araştırma, Christine Chen tarafından Amerikan Astronomi Topluluğu’nun Madison, Wisconsin’deki 244. toplantısında sunuldu.
İlk yorum yapan olun