Plastik Su Şişelerinin Gizli Tehlikeleri
Çin’in Jinan Üniversitesi’ndeki Guangdong Anahtar Çevre Kirliliği ve Sağlık Laboratuvarı bilim insanlarının gerçekleştirdiği bir araştırma, plastik su şişelerinin beklenmedik bir tehlike barındırabileceğini ortaya koydu. Bu çalışma, plastiklerin çevreye verebileceği zararın çok ötesinde bir riskin varlığını gözler önüne seriyor.
Araştırmacılar, plastik su şişelerinin güneş ışığına maruz kalmaları durumunda, içindeki suya uçucu organik bileşikler (VOC’ler) olarak bilinen potansiyel olarak toksik kimyasalların salınabileceğini belirledi. Bu bileşenler, genellikle oda sıcaklığında buharlaşabilen ve boyalar, temizlik ürünleri, solventler ve yakıtlar gibi birçok üründe bulunan kimyasallardır. Ne yazık ki, yiyecek ve içecek ambalajlarında da, özellikle plastik su şişelerinde, bu tür kimyasallar yer alabiliyor. Çoğu durumda zararsız olan bu bileşiklerin bazıları, insan sağlığı üzerinde kısa veya uzun vadeli olumsuz etkilere yol açabilir.
Yeni çalışmada, güneş ışığına uzun süre maruz kalan plastik su şişelerinin içindeki suya VOC’lerin salınabileceği vurgulanmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, şişelerin aşırı miktarda kimyasal saldığı görülmemiştir. Ancak, açığa çıkan kimyasallar arasında alkanlar, alkenler, alkoller, asitler ve aldehitler gibi bileşenler bulunduğu için, bilim insanları özellikle şişelenmiş suyun güneş ışığına maruz kalabileceği durumlarda dikkatli olunmasını önermektedir. Çalışmada incelemeye alınan şişeler, yaygın olarak kullanılan polietilen tereftalat (PET) adlı plastiği içermektedir. Araştırmacılar, bu kimyasalların serbest bırakılma sürecinin büyük ihtimalle fotodegradasyon olduğunu ve plastiğin ısıdan ziyade ışığa tepki göstererek parçalandığını ifade etmektedir.
Daha Fazlası da Var
Elbette, plastik su şişelerinin potansiyel tehlikelerini gündeme getiren tek çalışma bu değil. Önceki araştırmalar, suyun sadece bir gün boyunca plastik bir şişede bırakılmasının, vücudun hormonal dengesini etkileyebilecek kanserojenler ve endokrin bozucular da dahil olmak üzere yüzlerce kimyasalın içeceğe sızmasına neden olabileceğini göstermiştir. Eco-Environment & Health dergisinde yayımlanan bu son araştırmanın, mağazalarda satılan plastik şişe sularından mı yoksa yeniden kullanılabilen plastik su şişelerinden mi bahsettiği kesin olarak belirtilmemiştir. Her iki durumda da, bu şişeleri güneşte bırakmaktan kaçınmak ve mümkünse suyunuzu depolamak için alternatif seçenekler aramak son derece önemlidir.