Ay’daki Bayrakların Hikayesi
Astronotların Ay yüzeyine bayrak dikmelerini gösteren o ikonik görseli mutlaka görmüşsünüzdür. Bu bayrakların ilk kez Ay’a dikilmesinin üzerinden onlarca yıl geçti. Peki, bu uzun yıllar boyunca başlarına neler geldiğini hiç düşündünüz mü?
Ay’daki bayrakların durumunu kontrol etmek, ne yazık ki oldukça zor bir iş. Basit bir teleskopla bayrakları bulmanız imkansız. Astrofotoğrafçı Robert Reeves’in de belirttiği gibi, Ay bizden yaklaşık 400 bin kilometre uzakta bulunuyor ve Dünya temelli herhangi bir teleskopla bakıldığında, Ay’da görülebilen en küçük nesnelerin çapı yalnızca bir buçuk kilometre civarında olabiliyor. Bu nedenle, Apollo astronotlarının bıraktığı bayrakların yalnızca 1,2 metre uzunluğunda olduğu düşünülürse, bu bayrakların oldukça güçlü bir teleskop olan Hubble tarafından dahi görülemeyecek kadar küçük olduğu anlaşılmaktadır.
Neyse ki, NASA’nın Ay Keşif Yörünge Aracı (LRO) bu konuda biraz daha başarılı olabiliyor. Adından da anlaşılacağı üzere, bu uzay aracı Ay’ın yörüngesinde dönmektedir ve bu sırada hem çeşitli Ay incelemeleri yapabiliyor, hem de yüzeye bırakılan bayrakların gölgelerini tespit edebiliyor. NASA’ya göre, LRO’nun son yıllarda çektiği fotoğraflardan Apollo 12, 16 ve 17 görevlerinde bırakılan bayrakların hâlâ ayakta durduklarını belirleyebiliyoruz. Ancak Apollo 11’in bıraktığı ilk bayrak için durum pek iç açıcı değil. Astronot Buzz Aldrin, bayrağın kalkış sırasında devrildiğini fark ettiğini söylemişti ve LRO gözlemleri de bu durumu desteklemektedir.
Apollo 14 ve 15 sırasında bırakılan bayrakların akıbeti ise şu an için bilinmiyor. LRO, bu bayraklar hakkında yeterince ayrıntılı bir görüntü elde edemiyor. Ancak, Ay’da, insanlar oraya dönene kadar akıbetini bilemeyeceğimiz pek çok başka ilginç şey daha bulunuyor. Örneğin, Ay’da bırakılan 96 torba insan atığının ne olduğuna dair kesin bir bilgiye sahip değiliz. Ancak, bu atıklar bulunup analiz için Dünya’ya getirildiğinde, muhtemelen bilim insanlarının şimdiye kadar gerçekleştirdiği en tuhaf deneylerden biri olacağını tahmin etmek mümkündür.
Ayrıca, astronot Charles Duke’un Apollo 16 görevi sırasında bıraktığı çerçeveli aile fotoğrafının, 52 yıl boyunca aldığı güneş ışığıyla muhtemelen tamamen solduğu düşünülmektedir. Bu durum, hem Ay’daki insanların bıraktığı izlerin hem de bilimsel keşiflerin ne kadar kalıcı olabileceği hakkında düşündürücü bir örnek yaratıyor.
