Cilt Kanseri: Tehlikenin Farkında Mısınız?
Cilt kanseri, son yıllarda dünya genelinde ve özellikle Türkiye’de ciddi bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Kadir Kaya’nın belirttiği gibi, Türkiye’de cilt kanseri görülme sıklığı 2023 yılı verilerine göre 100 bin kişide yaklaşık 20-30 arasında değişmektedir. Bu oran, her geçen yıl artış göstermektedir. Cilt kanserinin artışındaki başlıca nedenler arasında yetersiz güneş koruma önlemleri, nüfusun yaşlanması, solaryum kullanımındaki artış ve erken teşhisin kolaylaşması yer almaktadır.
Cilt Kanserinin Belirtileri ve Risk Faktörleri
Cilt kanserinin erken teşhisi, hayat kurtarıcı olabilir. Cilt kanserinin en yaygın belirtileri arasında benlerde şekil, renk veya büyüklük değişimi, kanayan veya iyileşmeyen yaralar ve düzensiz kenarlı lekeler bulunmaktadır. Bu belirtileri gözlemlemek, hastalığın erken evresinde tespit edilmesine yardımcı olabilir.
- Güneş ışınlarına uzun süreli maruz kalmak
- Açık ten rengi, açık saç ve göz rengine sahip olmak
- Ailede cilt kanseri öyküsü bulunması
- Çocuklukta geçirilen şiddetli güneş yanıkları
- Bağışıklık sisteminin zayıflamış olması
- İleri yaş
- Çok sayıda beni bulunan bireyler
- Solaryum kullanımı
Türkiye’de Cilt Kanseri İstatistikleri
Türkiye’de cilt kanseri, tüm kanser vakalarının %10-15’ini oluşturmakta olup, melanom dışı deri kanserleri en sık rastlanan türlerdir. Melanom, diğer türlere göre daha nadir görülmesine rağmen, hızlı ilerlemesi nedeniyle dikkat edilmesi gereken bir kanser türüdür. Son 10 yılda cilt kanseri vakalarının ciddi bir artış gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu durumu etkileyen faktörler arasında güneş koruyucu önlemlerin yetersizliği ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaşması sayılabilir.
Cilt Kanserine Karşı Alınabilecek Önlemler
Cilt kanserinin önlenmesi, alınacak bazı basit tedbirlerle mümkündür. İşte cilt kanserinden korunmak için uygulamanız gereken bazı öneriler:
- Güneş ışınlarının en dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) doğrudan güneşe maruz kalmaktan kaçının.
- Güneş altında kalmanız gerekiyorsa, gölgede durmaya özen gösterin.
- UVA ve UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan, SPF 30 ve üzeri geniş spektrumlu güneş koruyucu ürünler kullanın.
- Yüzdükten veya aşırı terledikten sonra koruyucunuzu mutlaka yenileyin.
- Geniş kenarlı şapkalar ve uzun kollu giysiler kullanarak fiziksel koruma sağlayın.
- Çocuklara güneşten korunma bilincini aşılayın.
- Solaryum kullanımından kaçının.
- Vücudunuzdaki ben ve lekeleri düzenli olarak gözlemleyin ve yılda bir kez dermatoloji uzmanına görünmeyi ihmal etmeyin.
Cilt Kanserinin Tedavi Yöntemleri
Cilt kanseri tedavisi, kanserin türü, büyüklüğü, yerleşim yeri ve hastanın genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Cerrahi eksizyon, en sık uygulanan yöntem olup, kanserli dokunun çıkarılmasını içerir. Bunun yanı sıra, bazı durumlarda kriyoterapi, elektrokoterizasyon, fotodinamik tedavi, topikal ilaç tedavileri, radyoterapi veya immünoterapi gibi farklı seçenekler de tercih edilebilir. Özellikle melanom gibi agresif seyreden türlerde, erken teşhis hayati öneme sahiptir.
Cilt Kanseri Farkındalığı ve Önemi
Cilt kanserinin, önlenebilir bir hastalık olduğunu unutmamak gerekir. Farkındalık oluşturmak, güneşten korunmayı alışkanlık haline getirmek ve düzenli doktor kontrollerini aksatmak, bu hastalığın önlenmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Özellikle Mayıs ayı, cilt kanseri farkındalığının artırılması için önemli bir fırsat sunmaktadır. Cildinizde veya benlerinizde herhangi bir değişiklik fark ettiğinizde, vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurmayı ihmal etmeyin.
