Santa Marta Sabrewing’in Yeniden Keşfi
Kolombiya’daki doğa koruma aktivistleri, kısa bir süre önce dünyanın en nadir ve gizemli kuş türlerinden birini yalnızca ikinci kez görüntülemeyi başardı: Santa Marta sabrewing, halk arasında şarkı söyleyen ve zümrüt yeşili parıldayan bir sinekkuşu olarak biliniyor. Bu yeni keşif, kuşun ilk tanımlanmasından bu yana belgelenen yalnızca ikinci örnek olması ve on yıldan fazla bir süredir ilk kez yeniden görülmesi açısından büyük bir önem taşıyor. Ancak, Santa Marta sabrewing’in yaşam alanlarının kaybı tehdidi altında olduğu da bir gerçek.
Santa Marta sabrewing (Campylopterus phainopeplus), ilk olarak 1946 yılında Kolombiya’nın Sierra Nevada de Santa Marta dağlarında keşfedilmiştir. Diğer sabrewing türlerine benzer şekilde, bu kuş oldukça büyük bir yapıya sahiptir. Erkeklerin kendine özgü zümrüt yeşili tüyleri, kıvrımlı siyah gagası ve dikkat çekici yanardöner mavi boyunları bulunmaktadır. Ancak, 2010 yılında doğal ortamında daha önce yalnızca bir kez görüntülenmiş olması, bu türü keşfinden bu yana en zor gözlemlenen kuşlardan biri haline getirmiştir.
Santa Marta sabrewing’in nadirliği o kadar dikkat çekicidir ki, 2021 yılında bir koruma örgütleri koalisyonu, bu kuşu yeniden keşfedilmesi gereken en çok aranan ilk 10 kuş arasında listelemiştir. Bu listenin yayınlanması, öncelikle Re:wild organizasyonu tarafından yönetilen yeni Kayıp Kuşları Arama Girişiminin başlangıcını da müjdelemiştir. Bu grup, o tarihten bu yana bu nadide kuşları bulmak amacıyla yeni keşif gezileri düzenlemek için finansman sağlamaktadır. Santa Marta sabrewing’in yeniden keşfi ise, tamamen şansa dayalı bir gelişme olmuştur.
Yerel kuş gözlemcisi Yurgen Vega, dağlardaki diğer yerli kuş türlerini inceleme çalışmaları yaparken, tam bölgeyi terk etmeye hazırlanırken bir dala konmuş erkek sabrewing ile karşılaşmıştır. Vega, kuşun fotoğraflarını ve videolarını çekebilmesi için yeterince uzun süre orada kalacak kadar sabırlı olduğunu belirtmektedir. Ayrıca, kuşun şarkısını duyma fırsatı bulduğunu da eklemektedir.
Santa Marta sabrewing, yüksek rakımlı ormanlık alanları tercih ediyor gibi görünse de, bu türün alışkanlıkları hakkında pek fazla bilgi mevcut değildir. Vega’nın keşfettiği yerde, yakınlarda doğrulanmamış başka gözlemler de bulunmaktadır. Koruma bilimi direktörü Esteban Botero-Delgadillo, bu keşif ve yönteminin, türe dair yeni anlayışların önünü açabileceğini ifade etmektedir. Vega, kuş gözlemciliği faaliyetleri kapsamında SELVA ve diğer gruplarla iş birliği yapmıştır. Ancak, türün bir örneğinin gözlemlenmiş olması önemli olsa da, bu durum sorunların sona erdiği anlamına gelmiyor. Daha fazla çaba sarf edilmedikçe, bu muhteşem kuşu ve onun gibi diğer türleri bir daha asla göremeyeceğimiz gerçeği unutulmamalıdır.
