Elon Musk ve Starlink: İran’da İnternet Hizmeti Sunma İhtimali
Elon Musk’ın uydu internet hizmeti Starlink, milyarder işadamının ifadelerine göre, ABD’nin ülkeye yönelik yaptırımlarından muafiyet alabilmesi durumunda İran’daki kullanıcılara hizmet sunmaya çalışacak. Musk, bu durumu Pazartesi günü, İran’da olduklarını belirten ve Starlink’in ülkede faaliyete geçip geçemeyeceğini soran bir kullanıcının tweet’ine yanıt vererek duyurdu. Musk, “Starlink bu konuda İran yaptırımlarından muafiyet isteyecek” şeklinde bir açıklama yaptı.
ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları, dünya genelinde en sert yaptırımlar arasında yer almakta ve genellikle sıradan insanların temel tıbbi malzeme ile ilaçlara erişimlerini dahi ciddi şekilde kısıtlayabilmektedir. Bu durum, özellikle Amerikan yaptırımları mevzuatında belirtilmediği halde, işletmelerin ve bankaların İran’da iş yapma korkusu nedeniyle, aşırı uyum olarak bilinen bir yan etki sebebiyle bazı ilaçların erişilemez hale gelmesine yol açmaktadır.
Bununla birlikte, görünüşe göre Musk, şirketi SpaceX’in kazançlı hükümet sözleşmeleri ve Pentagon ile sürdürdüğü güvenlik izni gereksinimleri karşısında İran ile iş yapmaktan çekinmiyor. Musk’ın gerçekten bu sözünü yerine getirerek muafiyet için başvurmayı planlayıp planlamadığı şu an için belirsiz. Zira, pek çok konuda büyük laflar eden ve bu sözlerin yalnızca küçük bir kısmını gerçekleştiren bir profil çizmesi göz önünde bulundurulduğunda, bunu zaman gösterecektir.
Ancak Starlink hizmetinin İran halkı için son derece faydalı olacağı aşikar. Bilinmesi gereken bir diğer nokta ise, İran’a yönelik bazı yaptırımların JSPOA’nın imzalandığı dönemde, Obama yönetimi altında kaldırılmış olmasıdır. Ancak Trump yönetimi, anlaşmayı tek taraflı olarak ihlal ettikten sonra bu yaptırımlar yeniden güçlendirilmiştir. Başkan Joe Biden, İran ile yapılan anlaşmayı yeniden canlandırma konusunda herhangi bir ilgi göstermemiş olsa da, Musk’ın kendisinden bir yaptırım muafiyeti talep etmesi durumunda mevcut başkanın nasıl bir tavır alacağı belirsizliğini korumaktadır.
