2021 Noel’inde ABD’de yaşanan bir olay, sosyal medyada yeniden gündem haline geldi. Bu ilginç olayın merkezinde, Trix marka mısır gevreğinin üzerine ölülerini taşıyan karıncalar bulunuyor. Olay, karınca çiftliği sahibi olan OctopusCaveman adlı kullanıcının paylaştığı bir tweet ile ortaya çıktı. Tweetinde, “Oğlum karınca çiftliğine biraz Trix koydu. Karıncalar onları yemek yerine, çiftlikteki tüm ölü karıncaları çıkardılar ve Trix’in üzerine yığdılar” şeklinde ifade etti. Kullanıcı, bu durumu gördükten sonra, “Bunun ne anlama geldiğinden emin değilim ama artık Trix yemeyeceğim” diyerek şaşkınlığını dile getirdi. Tweeti buradan görebilirsiniz.
Karıncaların genellikle şekerli gıdalarla beslenmeleri göz önüne alındığında, ölülerini Trix’in üzerine yığmaları oldukça tuhaf bir durum olarak değerlendirilebilir. Bu durumu inceleyen bir başka tweet ise durumu daha da ilginç kılıyor.
Karıncaların Cenaze Uygulamaları ve Nekroforez
Karıncaların ölülerini yığma davranışı, ilginç “cenaze uygulamaları” ile ilgili birkaç farklı teoriyi gündeme getiriyor. Bu teorilerden biri, nekroforez olarak adlandırılan bir davranış biçimidir. Nekroforez, sosyal böcekler arasında, örneğin karıncalar, arılar, eşek arıları ve termitler gibi, koloninin üyelerinin ölü bedenlerini yuvadan veya kovandan uzak bir yere taşımalarıyla tanımlanan bir hijyen davranışıdır.
Karmaşık kolonilerde yaşayan bu sosyal böcekler, iletişim kurmak için çeşitli feromonlar kullanırlar. Bu feromonlar, bir yürüyüş yolunu işaretlemek, diğer karıncaları tehlikeye karşı uyarmak veya ölü bir bireyin varlığını bildirmek için kullanılabilir. Bu nedenle, karıncaların diğer hayvanların, bitki materyallerinin ve şekerli tahılların kimyasal sinyallerine karşı hassas olabileceklerini düşünmek mümkündür.
Ölülerin Taşınmasının Nedenleri
Karıncaların, ölü böceklerin etrafında bir tür koku maskeleme davranışı sergilediği gözlemlenmiştir. Bu davranış, ya bir öğünü korumak ya da yerlerini gizlemek amacıyla gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda, keskin kokulu Trix mısır gevreğinin, ölü karıncaların kokusunu örtmek için mükemmel bir fırsat sunduğu düşünülebilir.
Alternatif bir teori ise, tahılın kendisinin oleik asit şeklinde ölüm kokusu yaydığıdır. Ölü karıncalar, oleik asit yayarak, patojenlerin yayılmasını azaltmaya yönelik bir adaptasyon geliştirmişlerdir. Nekroforez, karıncaların ölülerini toplayıp özel bir mezara götürmelerini sağlayarak, koloninin genel hijyenini korumalarına yardımcı olur. Hatta bazı karınca kolonilerinde bu iş için özel olarak görev yapan cenazeci karıncalar bile bulunmaktadır.