Anon keşif aracı, başlangıçta Mars’a göndermek için tasarlanmış bir uzay robotudur. Ancak, uzay yolculuğu için planlanan hedefe ulaşamadı. Şu anda, otomobil boyutundaki bu robot, Londra’nın yakınlarındaki bir taş ocağında test aşamalarından geçiyor; Ay’a gitme umudu hala canlı.
Son iki hafta boyunca, Airbus şirketi, uzay ortamlarını simüle eden Birleşik Krallık’taki Milton Keynes yakınlarındaki bu taş ocağında Anon’u test etti. Testlerin amacı, robotun numune toplama yeteneklerini değerlendirmekti. The Guardian tarafından bildirildiğine göre, geliştirme ekibi, Anon’un ileride Ay’ı keşfetme ve üzerinde çalışma fırsatını elde edebileceğini umuyor.
Anon, Mars Sample Fetch Rover (Örnek Getirme Aracı) olarak da bilinir ve Avrupa havacılık şirketi Airbus tarafından inşa edilmiştir. Bu robot, Şubat 2021’den bu yana Kızıl Gezegen üzerinde dolaşan NASA’nın Perseverance keşif aracının geride bıraktığı örnek tüplerini toplamak için tasarlanmıştır. Ancak, bu yılın başlarında NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA), önümüzdeki on yıl içinde Mars’tan örnekleri Dünya’ya geri getirmeyi amaçlayan Mars Sample Return görevi için planlarında bazı değişiklikler duyurdu. NASA, Anon’u kullanmak yerine, Perseverance’ın örnek tüplerini bekleyen bir iniş aracına aktarmasını istemektedir. Ayrıca, NASA, örnek tüplerini toplamak ve iniş aracının yakınında bırakmak için iki Ingenuity sınıfı helikopteri Jezero Krateri’ne göndermeyi planlıyor.
Bu ani değişiklik, Anon’un Mars’a yolculuğunun iptal edilmesi anlamına geliyordu. Ancak son dört yıl boyunca bu keşif aracı üzerinde çalışan geliştiriciler, projeden vazgeçmeyi düşünmüyor ve test süreçlerine devam ediyorlar. Airbus proje yöneticisi Ben Dobke, The Guardian ile yaptığı bir röportajda “Görev sonlandırılmış olsa bile, çekirdek teknoloji hala hazır ve çalışır durumda; bu, işlevselliğini kanıtlamanın son adımıdır” şeklinde ifade etti.
Anon, Mars yerine Ay ortamında sürdürülebilir bir varlık oluşturmayı hedefleyen NASA’nın Artemis programının bir parçası olarak Ay’a gidebilir. Ancak, bu keşif aracı Ay’da örnek tüpleri toplamak için değil, Ay habitatları inşa etmeye yardımcı olmak gibi başka amaçlar için kullanılabilir.
Keşif aracının Ay’a gitmeden önce bazı ufak değişiklikler geçirmesi gerekecek. The Guardian‘ın bildirdiğine göre, Anon’un Ay’da 14 gün süren uzun gecelerden sonra yeniden faaliyete geçebilmesi için tamamen karanlık bir ortamda uzun süre kalmaya uygun hale getirilmesi bekleniyor. Henüz Anon’un Ay’a gidişi kesinleşmiş değil; ancak geliştiriciler, böyle bir fırsatın doğmasına karşı hazırlıklı olmak istiyor.
Anon, Kızıl Gezegeni ziyaret etme şansını kaçıran Avrupa yapımı ikinci Mars keşif aracı olma özelliğini taşımaktadır. ESA’nın ExoMars keşif aracı da bu yıl fırlatılması planlanmıştı, ancak uzay ajansı, Ukrayna’nın işgali sonrası Rus uzay ajansı Roscosmos ile ortak görevi askıya aldı. Her iki keşif aracı şu anda yeni kaderlerini bekliyor, ancak ikisi de uzayda keşfe çıkmaya hazır görünmektedir.