Antimikrobiyal Direnç ve Gelecek Tehditleri

Bu hafta yayımlanan yeni bir raporda, bilim insanları, ilaca dirençli bakteriyel enfeksiyonların önümüzdeki 25 yıl içerisinde 39 milyondan fazla insanın ölümüne doğrudan sebep olacağını tahmin ediyor. Ayrıca, eğer antimikrobiyal dirence (AMR) karşı yeterli önlemler alınmazsa, süper böceklerin 2050 yılına kadar yılda yaklaşık dokuz milyon insanın ölümüne yol açacağı hesaplanıyor. Bu önemli çalışma, Antimikrobiyal Direnç Üzerine Küresel Araştırma (GRAM) Projesi çerçevesinde gerçekleştirildi ve sonuçları Pazartesi günü The Lancet dergisinde yayımlandı.

GRAM projesi, İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ile Washington Üniversitesi’ndeki Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü (IHME) arasında gerçekleştirilen bir işbirliği olarak dikkat çekiyor. Projenin, Wellcome Trust ve Bill ve Melinda Gates Vakfı gibi önemli kuruluşlardan da mali destek aldığı belirtiliyor. Bu bağlamda, elde edilen sonuçların anlamını değerlendirmek oldukça önemlidir.

2022 yılında, ilaca dirençli enfeksiyonların doğrudan sebep olduğu ölümleri tahmin eden bir çalışmadan sonra, GRAM projesindeki bilim insanları ikinci bir rapor yayımladı. Bu raporda, antibiyotik direncinin hem geçmişte hem de gelecekteki ölüm oranları üzerindeki etkisini incelemek amacıyla dünya genelinde toplanan veriler kullanıldı. Araştırmacılar, hastane kayıtları ve antibiyotik kullanımı gibi çeşitli kaynaklardan elde edilen 520 milyon bireysel kaydı analiz ederek, 204 ülkede her yaştan insan üzerinde 11 geniş enfeksiyon türünün (örneğin menenjit), 22 spesifik mikrobun ve 84 farklı mikrop-ilaç etkileşiminin etkilerini tahmin ettiler.

Analiz sonuçlarına göre, 1990’dan 2021’e kadar ilaca dirençli enfeksiyonların, 1990’da 1,06 milyon ve 2021’de 1,14 milyon ölümle yılda bir milyondan fazla insanın doğrudan ölümüne yol açtığı tahmin edilmektedir.

Çocuklar Güvende, Ancak Yaşlılar İçin Riskler Artıyor

Bu enfeksiyonlar bazı yıllarda yaklaşık beş milyon ölüme neden olacak kadar yaygınlaşmış olsa da, ölüm sayıları 2019’a göre 2021’de hafif bir düşüş göstermiştir. Olumlu bir gelişme olarak, beş yaş altındaki çocuklarda süper böceklere bağlı ölümler 1990 ile 2021 yılları arasında %50 oranında büyük bir azalma göstermiştir ve araştırmacılar bu olumlu eğilimin önümüzdeki 25 yıl boyunca devam edeceğini öngörmektedir.

Ancak genel olarak ilaca dirençli enfeksiyonlardan kaynaklanan ölümler, özellikle yaşlı ve daha savunmasız bireyler arasında yakın gelecekte muhtemelen artacaktır. Bilim insanları, yaklaşık 40 milyon insanın bakteri enfeksiyonları nedeniyle hayatını kaybetme riski taşıdığı düşüncesindedir.