Apple’ın Rekabet Yasaları ile Sınavı: Kullanıcı Hakları ve Yedek Parça Sorunları

Apple’ın Avrupa’daki Rekabet Yasaları ile Sınavı

Avrupa’da rekabet yasalarıyla ciddi sorunlar yaşayan Apple, bu pazarından vazgeçmemek için, yıllardır müşterilerine uyguladığı tekelci politikalarını bir bir sonlandırmak zorunda kalıyor. Bu durum, birçok kullanıcı için adil ve etik olmayan bir deneyim yarattı.

Bir düşünün; 300 ya da 500 dolara bir telefon aldınız. Üzerinden birkaç ay veya 1-2 yıl geçtiğinde, beklenmedik bir kaza sonucu telefonunuzun ekranı hasar gördü. Tamir servisine gittiğinizde, size 100 dolarlık orijinal Apple ekranı veya sadece 15 dolara bulabileceğiniz alternatif bir ekran seçeneği sunuluyor. Eğer siz, 15 dolarlık ucuz alternatif ekranı tercih ederseniz, telefonunuzun bazı işlevlerinin kasten engellendiğini öğreniyorsunuz. Telefon, “Sen başka bir markanın yedek parçasını kullandın, bu yüzden bazı özelliklerimi artık kullanmana izin vermiyorum” mesajını veriyor. Bu durum sizce kabul edilebilir mi?

Daha da ileri gidelim; telefonunuza Apple markalı bir pil yerine üçüncü parti bir pil taktığınızda, cihazınız size “Artık pilin ne kadar dolu olduğunu veya ne kadar boş kaldığını ölçmeyeceğim. Aklıma göre bazı oranlar gösterebilirim ama bunun sorumluluğu bana ait değil; kullandığın pil Apple markalı değil, bu yüzden pilin sağlığına kefil değilim” demesi ne kadar adil? Elbette ki Apple, başka bir markanın ürettiği bir pile kefil olamaz. Ancak piyasada satılan diğer piller ve yedek parçalar, dünya çapında belirlenmiş endüstri standartlarına uygun olarak üretilmiş ve satışa sunulmadan önce ilgili kamu otoriteleri tarafından güvenlik kurallarına uyumluluğu kontrol edilmiş ürünlerdir. İnsanlara “Apple marka ürün kullanmıyorsan, ne halin varsa gör” hissini yaşatmak etik bir yaklaşım mıdır?

Yasal Düzenlemelerin Etkisi

Apple hayranları belki de bu gerçeği görmek istemese de, şirket yıllardır bu tür zorlamalarla kullanıcılarının haklarını ihlal ediyordu. Ancak, Avrupa Birliği’nin yeni rekabet yasası, Apple’ı köşeye sıkıştırmış durumda. Şirket, pil oranlarını gösterme konusunda sıkıntı çıkarmak veya ekran değişimi sonrasında ekrandaki beyaz renk dengesi için önemli bir özellik olan True Tone‘u devre dışı bırakma gibi uygulamalarından vazgeçmek zorunda kaldığını açıkladı.

Apple’ın açıklamalarına göre, artık başka markaların yedek parçaları için daha geniş bir destek sunmak amacıyla işletim sisteminde yeni ayarlamalar yapılacak. Ancak, geçmişte bu tür tekelci uygulamalardan mağdur olmuş kullanıcılar, Apple’a tazminat davaları açar mı? Bu durum, zamanla netlik kazanacak.