Bennu Asteroidinin Gizemli Taş Parçaları
2019 yılında bilim insanları, daha önce hiç görmedikleri bir olaya tanıklık ederek Bennu adını verdikleri bir asteroidin etrafa küçük taş parçaları saçtığını keşfettiler. Bu ilginç olay, geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir araştırma ile daha detaylı bir şekilde incelendi. NASA’nın Spectral Interpretation, Resource Identification, Security, Regolith Explorer (OSIRIS-REx) misyonu kapsamında yapılan gözlemler, Bennu’dan fırlayan bu ufak taşların araştırılmasını sağladı.
Bilim insanları, 2019 yılında Kosta Rika’ya düşen bir uzay kaya parçası olan Aguas Zarcas’ın, bu süreçle ilgili olabileceğini ortaya koydular. Uzayda, asteroidler veya kuyruklu yıldızlar gibi büyük gök cisimleri, zaman zaman küçük çakıl taşları boyutunda parçalar kaybedebiliyor. Bu çakıl taşları çoğunlukla, yüzeye geri düşerek veya bir araya gelerek bir göktaşı olarak Dünya’ya iniş yapıyor. Bu süreç oldukça heyecan verici bir dinamik içeriyor çünkü araştırmacılar, daha önce sadece diğer kayalarla çarpışmaların enkaz bulutlarının küçük çakıl taşlarından oluşmasına neden olduğunu düşünüyordu.
Ancak yeni bir çalışma, asteroidlerin ve meteorların, daha önce düşünülenden çok daha küçük çakıl taşları atma olasılığının oldukça yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, asteroid Bennu gibi nesnelerin yapısı ve özellikleri üzerinde büyük bir etki yaratma potansiyeline sahip. Chicago Üniversitesi’nden Philip Heck ve yüksek lisans öğrencisi Xin Yang, Aguas Zarcas’ın sıvı nitrojen içinde dondurulup ardından ılık su ile eritildiğinde parçalanmadığını gözlemlediler.
Çoğu zaman olduğu gibi, Heck ve Yang’ın keşfi de bir tesadüf sonucunda gerçekleşti. 2019 yılında, Kosta Rika’daki Aguas Zarcas adını taşıyan şehir yakınlarında gökten düşen ve daha sonra müzeye bağışlanan bir kaya parçasını incelediler. Araştırmacılar, donma ve çözülme süreçlerini değiştirerek küçük mineralleri göktaşından izole etmeyi denediklerinde, çok kararlı olduğu anlaşılan küçük, kompakt çakıl taşı boyutunda parçalar buldular. Bu durum, Aguas Zarcas’ın diğer nesnelerden fırlayan taşları içerdiğini ve bu taşların Zarcas ile mükemmel bir bütünlük içinde olduğunu ortaya koydu.
Asteroitler tarafından üretilen enerji, taş parçalarının yüzeyi terk etmesine olanak sağlıyor. Ancak bu taşların yörüngeleri bozulduğunda, geri düşerek yüzeyi tekrar kaplamaları söz konusu. Ayrıca, başka bir darbenin, Aguas Zarcas’ı oluşturan taş parçalarının sağlam ve bütünleşik bir yapıya dönüşmesine neden olduğu görülüyor. Yang, bu durumla ilgili olarak, “Asteroidlerin yüzeylerindeki minerallerin karışma biçimini açıklamanın yeni bir yolunu sunuyor” şeklinde bir açıklama yaptı. Heck ise, “Bunu diğer meteorlarda da gözlemlemeyi bekliyoruz” diyerek ekledi: “Henüz insanlar bunu inceleme fırsatı bulamadı.” İkilinin araştırması, Nature Astronomy dergisinde yayınlandı.