Bitcoin’in Sınırlı Arzı
Bitcoin’in toplamda yalnızca 21 milyon birim ile sınırlı bir arz limitine sahip olduğunu biliyor muydunuz? Bu, Bitcoin’in doğasında var olan bir özellik ve bu durum, onu diğer para birimlerinden ayıran en temel unsurlardan biridir. Bitcoin’in yaratıcı Satoshi Nakamoto, bu sınırlı arzı belirlerken birçok faktörü göz önünde bulundurdu. En yaygın görüş, bu kararın enflasyonsuz bir dijital para birimi oluşturma arzusundan kaynaklandığıdır. Bitcoin, bazı yönlerden altınla karşılaştırılabilir; her ikisi de sınırlı bir kaynağa sahiptir. Bu nedenle, dolaşımda yalnızca 21 milyon Bitcoin bulunabilir.
Bitcoin Madenciliği
Bitcoin’in yaratılması, geleneksel madencilikten farklı olarak, fiziksel olarak topraktan çıkarılmak yerine dijital ortamda gerçekleşir. Bitcoin madenciliği, özel olarak tasarlanmış güçlü donanımlar gerektirir. ASIC madencileri, karmaşık matematiksel problemleri çözerek Bitcoin blok ödülleri kazanır. İlk bakışta, madencilerin her yeni Bitcoin çıkardığında yeni bir Bitcoin “yaratıyor” gibi görünse de, aslında mevcut Bitcoin’leri ortaya çıkarmaktadırlar. Madencilerin esas görevi, ağı güvenli hale getirmek ve Bitcoin işlemlerini doğrulamaktır.
Başarılı bir madenci, her 10 dakikada bir kriptografik bir bulmacayı çözerek yeni bir blok keşfeder ve bu blok, Bitcoin blok zincirine eklenir. Bloklar, işlemlerin kaydedildiği defterler gibidir ve işlenmeyi bekleyen Bitcoin işlemleriyle doludur. Bu hizmetleri sunduklarında, madencilere otomatik olarak yeni Bitcoin’ler ve işlem ücretleri şeklinde ödüller verilir.
Satoshi Nakamoto’nun Vizyonu
Bitcoin V.0.1’in yayın duyurusunda Satoshi Nakamoto, Bitcoin’i tanıtmak isteyen herkese madencilik yoluyla dağıtma fırsatını sundu. Madenciler, ağın güvenliğini sağladıkça ve Bitcoin işlemlerini gerçekleştirerek Bitcoin kurallarına uygun hareket ettikçe ödüllendirilecekti. Bitcoin’in tanıtım belgesinde, madencilerin çalışmaları için Bitcoin ile ödüllendirileceği oran belirlenmiş ve bu oranın, tüm Bitcoin’ler çıkarılana kadar her dört yılda bir yarıya indirileceği belirtilmiştir. Bitcoin arzı bittiğinde, ödül sisteminin yalnızca işlem ücretleri ile değiştirileceği öngörülmüştür.
Bitcoin Blok Ödüllerinin Azalması
Bitcoin piyasaya sürüldüğünde, madenciler her yeni blok için 50 Bitcoin ödül alıyordu. Bu ödül, 2012 yılında 25 Bitcoin’e ve 2016 yılında 12,5 Bitcoin’e düşürülerek devam etti. 2021 itibarıyla madenciler, her yeni blok için 6,25 Bitcoin kazanıyordu. Ancak 2024’te bu ödül, çıkarılan blok başına 3,125 Bitcoin’e düşecek. Bu hızla (her 210.000 bloktan sonra azalan Bitcoin blok ödülü ile) son Bitcoin’in 2140 yılına kadar çıkarılmayacağı tahmin edilmektedir.
Madenciliğin Geleceği
Bitcoin’in 21 milyonluk sınırlı arzı, ağın işleyişinin madencilere bağlı olması ile birleştiğinde, birçok Bitcoin kullanıcısı ve meraklısını endişelendiriyor. Bu durumun en büyük nedeni, madencilerin doğrulama düğümleri olarak işlev görme teşviklerinin çoğunlukla Bitcoin ödüllerine dayanmasıdır. Satoshi, bu soruna çözüm olarak, Bitcoin arzı bittiğinde ödül sisteminin yalnızca işlem ücretlerine yönelmesini önerdi. Şu anda, madenciler, blok madenciliği ödüllerine ek olarak işlem ücretleri de alıyor ve bu durum Bitcoin ağını güvende tutmaya yardımcı oluyor.
21 Milyon Bitcoin’in Sonrası
21 milyon Bitcoin’in tamamı çıkarıldığında ne olacak? Bitcoin madencileri, blok ödüllerinin sona ermesinin ardından kaybedilen kazançları telafi etmek için işlem ücretlerini artırma yoluna gidebilirler. Ancak, bu durumda Bitcoin blok ödüllerinin çok azalmış olacağını unutmamak gerekir. Eğer Bitcoin mevcut yarılanma hızında devam ederse, 2032 yarılanması bu sayıyı 0,78125’e ve 2036’da 0,390625’e düşürecektir. Bu nedenle, Bitcoin fiyatı artmadığı sürece (pek çok kişi, yeni çıkarılan Bitcoin’in artan kıtlığı nedeniyle fiyatların yükselebileceğini öngörüyor), Bitcoin blok ödülünün parasal değeri belirgin şekilde azalacaktır.
Bitcoin’in arzı sınırlı olsa bile, madenciler, arz sona erdikten sonra bile ağı desteklemeye devam etme konusunda teşvik edilmeye devam edecektir. Şu anda işlem ücretleri, madencilerin gelirinin yalnızca yaklaşık %6’sını oluşturuyor, ancak bu oran, Bitcoin ağının arz sınırına ulaşmadan önce önemli ölçüde artması bekleniyor. Madencilerin ağı destekleme teşviki, büyük olasılıkla, son Bitcoin çıkarılmadan önce yavaş bir şekilde işlem ücretlerine dönüşecektir. Ne yazık ki, 2140 yılı çoğumuz için uzak bir gelecek gibi görünüyor, bu nedenle son Bitcoin çıkarıldığında neler olacağını kesin olarak bilmek mümkün değil. Ancak, Bitcoin topluluğunun proaktif ve tutkulu doğası göz önüne alındığında, büyük olasılıkla yukarıda bahsedilen değişim süreçleri ortaya çıkacaktır. Şu an için, son Bitcoin blok ödülünün zamanlaması hakkında endişelenmemize gerek yok; son Bitcoin’e ulaşmadan çok önce Bitcoin, Bitcoin ağı ve daha geniş kripto dünyasında önemli değişiklikler olması muhtemeldir.