Büyük Ölüm: Permiyen Dönemindeki Kitlesel Yok Oluşun Nedenleri

Büyük Ölüm: Dünya Tarihindeki En Yıkıcı Yok Oluş Olayı

Bilim insanlarına göre, yaklaşık 252 milyon yıl önce gezegenimizi etkileyen büyük bir felaket, yaşamın %90’ını yok etti. Bu olay, Büyük Ölüm olarak adlandırılan kitlesel yok oluşun bir parçasıydı ve Dünya tarihindeki beş büyük yıkım olayından birini oluşturuyordu. Permiyen döneminin sonunu işaret eden bu felaket, dinozorların sonunu getiren dev asteroit çarpmasından bile daha yıkıcı sonuçlar doğurmuş ve tarih boyunca yaşanan en büyük felaketlerden biri olarak tanımlanmıştır.

Bu felaketle ilgili olarak geliştirilen en güçlü teorilerden biri, Sibirya Tuzakları olarak bilinen volkanik alanlardaki etkinliklerin, karbondioksit salınımı yoluyla Dünya’nın sıcaklığını hızla artırdığı yönündedir. Ancak, Science dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, bu büyük yok oluşta başka faktörlerin de etkili olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, günümüzde sıklıkla karşılaştığımız iklim olaylarına benzer, ancak çok daha güçlü ve uzun süreli bir mega El Niño etkisinin, bu büyük yok oluşta önemli bir rol oynamış olabileceği belirtildi.

CNN’in haberine göre, araştırma ekibi, iklim temelli bir yok oluş krizini ortaya koyduklarını ve bu durumun yalnızca sıcaklık artışı ile değil, iklimin genel tepkisi ile de ilgili olduğunu vurguladı. Ekip, Permiyen döneminin sonundaki küresel iklim koşullarını modelleyen bir bilgisayar simülasyonu oluşturdu. Bu model, Pasifik Okyanusu’nda ortaya çıkan ve küresel ölçekte etkili olan El Niño olaylarının şiddetinin ve süresinin arttığını öne sürdü. Bu durum, sıcaklıkların daha da yükselmesine yol açarak sel, aşırı kuraklık ve muhtemelen kontrolsüz yangınların dünya genelinde yayılmasına neden oldu.

Bu döngüler, yaklaşık 100.000 yıl boyunca devam ederek muazzam bir yıkıma sebep oldu. Araştırmanın bulguları, Büyük Ölüm sırasında yaşanan bir El Niño olayının yaklaşık 10 yıl kadar sürdüğünü öne sürüyor. O dönemdeki okyanus koşullarının, günümüzden oldukça farklı olduğu düşünülmektedir; bu da El Niño olayının hapsedebileceği ve yayabileceği ısının çok daha fazla ve güçlü olabileceği anlamına geliyor.

Buna rağmen, araştırma, volkanik aktivitenin hâlâ ana etken olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Araştırmacılar, Büyük Ölüm’ün temel sebebinin volkanik etkinlik olduğunu ifade ederken, daha önce gezegenin benzer volkanik aktivitelerle karşılaştığını fakat bunların benzer kitlesel yok oluşlara neden olmadığını, yani sadece bu volkanik etkinliğin tek başına yeterli olmadığını belirtiyorlar. Ayrıca, bu araştırma, volkanik aktivite ile birlikte daha uzun ve güçlü El Niño olaylarının yaşanmasının, yok oluşun neden öncelikle karasal alanlarda başladığını ve daha sonra okyanusa yayıldığını açıklamada yardımcı olabileceğini de ortaya koyuyor.