Pek çok insan, en zengin yüzde 10’luk kesimin, kendilerinden daha az varlıklı bireylerden önemli ölçüde daha zeki veya daha çalışkan olduğuna inanıyor. Özellikle, bazı bireylerin hayatın pek çok alanında rehberlik arayışıyla milyarderleri takip ettikleri biliniyor. Ancak, yeni bir çalışma, en zenginlerin gerçekten daha zeki olup olmadıkları konusunda hayır cevabını öne sürüyor.
Başarı ve zeka arasında belirli bir ilişki olsa da, elit kesimlerin zeka düzeyinin bizimle aynı seviyede olabileceğine dair kanıtlar ortaya çıkıyor. Yaklaşık 60.000 erkek üzerinde gerçekleştirilen bir araştırma, yılda 60.000 Avro (yaklaşık 64.000 Dolar) kazanana kadar zeka ile gelir arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösteriyor. Ancak bu gelir seviyesinin üzerinde, bu ilişki neredeyse göz ardı edilebilir bir hal alıyor. Sonuç olarak, ilk yüzde 1’de yer alan bireylerin, daha düşük gelir grubundaki insanlara göre potansiyel olarak daha az zeki olabileceği ifade ediliyor. Bu durum, olağanüstü başarının tamamen farklı bir faktöre bağlı olabileceğini düşündürüyor.
Önceki araştırmalar, zekayı ekonomik başarı ile ilişkilendirirken, en yüksek kazananların birbirleriyle karşılaştırmalı yeteneklerini incelememişti. Araştırmacılar, bilişsel puanları ve işgücü bilgileri bulunan İsveçli askerlerden elde edilen verilere dayanarak bu ilişkiyi araştırmaya koyuldular. Toplamda, 40 yaş civarındaki yaklaşık 59.400 erkek, 11 yıllık işgücü piyasası verileri ve gençlik dönemlerinde alınan çeşitli bilişsel, fiziksel ve psikolojik test sonuçları kullanılarak takip edildi.
Bu testler, 35-45 yaşları arasındaki maaşları ve iş “prestijlerini” incelemek için karşılaştırıldı. Elde edilen sonuçlar, bilişsel yetenek arttıkça ücret ve prestijde bir artış beklenmesine rağmen, yıllık gelir 60.000 Avro seviyesine ulaştığında bir platoya ulaşıldığını gösteriyor. Bu noktanın ardından, bu gelir düzeyinin altında ve üstünde kazananlar arasında anlamlı bir yetenek farkı kalmıyor ve zeka puanları, 70 prestij düzeyinin (örneğin doktorlar, avukatlar gibi) üzerine çıkmıyor. Ayrıca, bilişsel yetenek testlerinde en üst yüzde 1’lik dilimin, daha düşük gelir seviyesindeki bireylere göre biraz daha düşük puanlar aldığı tespit edildi.
Bu bulgular, daha yüksek zekanın bir kişinin daha üst seviyelere ulaşmasına yardımcı olmasına rağmen, nihai maddi başarı söz konusu olduğunda çok az rol oynadığını ve aşırı yüksek maaş alanların aslında daha az zeki olabileceğini gösteriyor.
Çalışma, örneklemin sınırlı çeşitliliği nedeniyle birkaç önemli sınırlamaya sahip. Analizin yalnızca erkeklerle sınırlı olması, sonuçların daha geniş bir popülasyona taşınmasını zorlaştırıyor. Araştırmacılar, daha çeşitli örneklemlerle daha fazla çalışma yapılmasının gerekliliğini vurguluyor. Buna rağmen, bu araştırma, gerçek bir rol model arayışındaysanız, parayı bir kılavuz olarak kullanmanın pek de uygun bir seçenek olmayabileceğini gözler önüne seriyor.
Bu çalışma, European Sociological Review dergisinde yayımlandı.