Evcil Kedilerin Dışarıda Gezmesi: Sağlık ve Ekosistem Üzerindeki Etkileri

Evcil Kedilere Nasıl Davranılmalı?

Evcil kedilere nasıl davranılması gerektiği, kedi sahipleri arasında sıkça tartışılan bir konudur. Özellikle, kedilerin evde mi kalmaları gerektiği yoksa dışarıda özgürce dolaşmalarına izin verilmesinin mi daha iyi olduğu, uzun zamandır tartışma konusu olmuştur. Ancak, yakın zamanda yapılan bir araştırma, en azından Washington DC’de, kedilerin dışarıda gezmesine – muhtemelen hiç düşünmediğiniz nedenlerden dolayı – karşı oldukça net bir şekilde karşı çıkmaktadır.

Çalışmanın başyazarı ve Maryland Üniversitesi Çevre Bilimleri ve Teknolojisi Bölümü’nde (ENST) doktora öğrencisi olan Daniel Herrera, “D.C.’de yaşayan bir evcil kedinin, sokakta rakunlarla aynı alanda bulunma olasılığının yüzde 61 olduğunu keşfettik” şeklinde açıklamada bulundu. Ayrıca, “Kedilerin kızıl tilkilerle yüzde 61 ve Virginia opossumlarıyla yüzde 56 örtüşme ihtimali var” diyerek, bu durumun kediler için ciddi bir sorun teşkil ettiğini vurguladı. Rakunlar, sevimli görünümleriyle bilinse de, Herrera’nın belirttiğine göre aynı zamanda “Amerika’nın en üretken kuduz vektörleri” arasında yer alıyor. Kızıl tilkiler ve keseli sıçanlar da kuduz virüsü taşıyabileceğinden, Herrera, “Kedilerimizi dışarıda bırakarak sağlıklarını önemli ölçüde riske atıyoruz” şeklinde uyarıyor.

Daha iyi bilinen sebepler arasında, kedilerin yetenekli avcılar olmaları ve bazen yerel hayvan popülasyonları üzerinde yıkıcı etkilere yol açabilmeleri bulunmaktadır. Ancak, bu avcılar oldukça yetenekli olsalar da, avlarını seçme konusundaki titizlikleri pek yüksek değil. Herrera, “Pek çok insan, kedilerin fareler gibi yerli olmayan türleri avladığını düşünürken, aslında küçük yerli türleri avlamayı tercih ettiklerini” ifade etti ve devam etti: “Kediler, korku nedeniyle fareleri gözden uzak tutarken, yerli olmayan kemirgen popülasyonunu kontrol ettiklerine dair gerçek bir kanıt yok. Asıl endişe, D.C. ekosistemine fayda sağlayan yerli türleri yok etmeleridir.

Araştırmaya göre, kediler, ekosistemde gerekli bir role sahip olan “başka bir yırtıcı” değillerdir. Bir habitatta bir kedi bulma olasılığı, doğal vahşi yaşamı etkileyen herhangi bir faktör yerine, insan nüfusu yoğunluğu ile olumlu bir şekilde ilişkilidir. Yani, küçük avcıların doğal olarak herhangi bir yerde yaşamaları yerine, bu yerler insanlar tarafından belirlenmektedir. ENST’de yardımcı doçent olan ve Herrera’nın danışmanı Travis Gallo, “Bu habitat ilişkileri, kedilerin dağılımının doğal faktörlerden ziyade büyük ölçüde insanlar tarafından belirlendiğini gösteriyor” diyerek ekledi: “İnsanlar, kedilerin nerede bulunduğunu büyük ölçüde etkilediğinden, bu kedilerin karşılaştığı risk derecesini ve yerel vahşi hayata verdikleri zararı da insanlar belirliyor.

Herrera’ya göre çözüm oldukça basit: Kedilerinizi içeride tutun, özellikle de yerel yaban hayatı popülasyonlarıyla etkileşime girme ihtimalinin yüksek olduğunu unutmayın.