İlaca Dirençli Bakteriyel Enfeksiyonlar: Gelecekteki Tehditler

Bu hafta yayımlanan yeni bir raporda, bilim insanları ilaca dirençli bakteriyel enfeksiyonların önümüzdeki 25 yıl içinde 39 milyondan fazla insanı doğrudan öldüreceğini öngörüyorlar. Ayrıca, antimikrobiyal dirence (AMR) karşı alınacak tedbirler yeterli olmazsa, süpermikropların 2050 yılına kadar yılda yaklaşık dokuz milyon ölümün ana nedeni olabileceği tespit edilmiştir.

CNN’in aktardığına göre, Antimikrobiyal Direnç Üzerine Küresel Araştırma (GRAM) Projesi’ndeki bilim insanları tarafından gerçekleştirilen bu çalışma, Pazartesi günü The Lancet dergisinde yayımlandı. GRAM projesi, İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ile Washington Üniversitesi’ndeki Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü (IHME) arasında bir işbirliği olarak hayata geçirildi. Proje, Wellcome Trust ve Bill ve Melinda Gates Vakfı gibi önemli kuruluşlardan da destek aldı.

Sonuçların değerlendirilmesi, bu bilgilerin ışığında oldukça önemlidir. 2022 yılında, ilaca dirençli enfeksiyonların doğrudan sebep olduğu ölümlerin (2019 yılında 1,2 milyon ölüm) tahmin edildiği bir çalışmanın ardından, GRAM projesi kapsamında bilim insanları ikinci kez bir rapor hazırlamış oldu. Bu defa araştırmacılar, antibiyotik direncinin geçmişteki ve gelecekteki ölüm oranları üzerindeki etkisini incelemek amacıyla dünya genelinde toplanan kapsamlı verileri kullandılar.

  • Hastane kayıtları ve antibiyotik kullanımı gibi çeşitli kaynaklardan elde edilen 520 milyon bireysel kayıt analiz edildi.
  • 204 ülkede her yaştan insan üzerinde 11 geniş enfeksiyon türü (menenjit gibi), 22 spesifik mikrop ve 84 farklı mikrop-ilaç etkileşiminin etkisi incelendi.

Araştırmacılar, 1990’dan 2021’e kadar olan süreçte ilaca dirençli enfeksiyonların doğrudan 1990 yılında 1,06 milyon ve 2021’de 1,14 milyon ölümle sonuçlandığını tahmin ediyor. Bu da yılda bir milyondan fazla insanın bu enfeksiyonlar sebebiyle yaşamını yitirdiği anlamına geliyor.

Çocuklar Güvende, Yaşlılar İçin Büyük Risk

Bu enfeksiyonlar bazı dönemlerde yaklaşık beş milyon ölüme yol açacak kadar yaygınlaşabilmiş olsa da, ölüm sayıları 2019’a göre 2021’de kısmen düşmüştür. Olumlu bir gelişme olarak, beş yaş altındaki çocuklarda süper böceklere bağlı ölümler 1990 ile 2021 yılları arasında %50 oranında önemli ölçüde azalmış ve araştırmacılar, bu olumlu eğilimin önümüzdeki 25 yıl boyunca devam edeceğini öngörmektedir.

Ancak, genel olarak ölümler, özellikle yaşlı ve daha savunmasız bireyler arasında, yakın gelecekte muhtemelen artacak. Yaklaşık 40 milyon insanın bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmesi bekleniyor. Bu durum, antimikrobiyal direncin giderek daha büyük bir sağlık tehdidi haline geldiğinin ve acil önlemler alınmadığı takdirde sonuçlarının oldukça yıkıcı olacağının bir göstergesidir.