İsviçre merkezli iklim teknolojisi şirketi Climeworks, havadaki karbondioksiti filtreleme hedefiyle İzlanda’nın Hellisheiði bölgesinde faaliyete geçirdiği Mammoth adlı tesis ile önemli bir adım attı. Bu tesis, doğrudan hava yakalama (DAC) teknolojisi kullanarak atmosferde bulunan karbondioksiti emme yeteneğine sahip, şimdiye kadar inşa edilmiş en büyük endüstriyel tesis olma özelliğine sahiptir. Climeworks, dünya genelinde benzer tesislerin inşası için planlamalar yaptığını da duyurdu.
Doğrudan hava yakalama işleminin, atmosferdeki sera gazı emisyonlarından kurtulmak ve iklim değişikliğiyle mücadelede etkili bir çözüm olarak değerlendirildiği uzun zamandır kabul ediliyor. Ancak, bu sürecin gerçekten anlamlı bir etki yaratacak ölçekte uygulanabilirliğini kanıtlaması gerekiyor. Mammoth, şu ana kadar çalışan en büyük DAC tesisi olmasına rağmen, diğer planlanan projelere kıyasla oldukça küçük bir kapasiteye sahip.
Climeworks, İzlanda’daki operasyonlarıyla, bu teknolojinin etkinliğini dünyaya kanıtlamayı amaçlıyor. Şirketin bu erken başarısını daha büyük pazarlarda tekrarlayıp tekrarlayamayacağını ise zaman gösterecek. İzlanda’daki DAC tesisleri, havayı emen fanlarla donatılmış modüler “toplayıcı konteynerlerden” oluşmaktadır. Hava, özel bir filtre aracılığıyla geçerek karbondioksiti emer. Filtre tamamen dolduğunda, yakalanan karbondioksit, yaklaşık 100 santigrat dereceye (212 derece Fahrenheit) kadar ısıtılarak serbest bırakılır.
Climeworks, yakalanan CO2’nin atmosferde yeniden salınmasını önlemek için Carbfix şirketiyle işbirliği yapmaktadır. Bu süreçte, karbondioksit, suyla karıştırılarak derin bazalt katmanlarına pompalanır ve burada katı hale gelerek kalıcı olarak depolanır. Climeworks, 2017 yılında havadan karbondioksit emen ve bunu gazlı içeceklerde ve seralarda kullanılan bir ürün olarak satan ilk şirket olmuştur.
Şirket, 2021 yılında İzlanda’da büyük bir adım atarak, Microsoft gibi müşterileri için karbon yakalamaya ve bu gazı yeraltında kalıcı olarak depolamak üzere Orca DAC tesisini açtı. Mammoth, faaliyete geçtiğinde Orca’nın yaklaşık 10 katı kadar karbondioksit yakalayabilme kapasitesine sahip olacak ve yıllık yaklaşık 36.000 ton karbondioksit emme potansiyeline ulaşacaktır. Microsoft’un yalnızca 2022 yılında 13 milyon metrik ton karbondioksit saldığı düşünüldüğünde, bu yine de önemli bir miktar değil.
Karbondioksitin havadan emilmesi, atmosferden uzaklaştırılması anlamına gelir. Bu amaçla geliştirilen teknolojiler, fosil yakıtların yıllar boyunca saldığı kirliliği hapsederek iklim değişikliğinin hızını yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Mammoth tesisindeki çalışmalar halen devam etmekte olup, şu anda yalnızca 12 modüler konteyner kurulmuştur. Climeworks, bu yıl içinde inşaatı tamamlamak için 60 adet daha konteyner kurmayı planladığını duyurdu.
İlk yorum yapan olun