Dünya’nın Kıtaları Üzerine Yeni Bir Bakış Açısı
Çoğumuz, eğitim hayatımız boyunca Dünya’nın yedi kıtadan oluştuğunu öğrenerek büyüdük. Ancak, Derby Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı, bu yaygın anlayışın gözden geçirilmesi gerektiğini öne süren heyecan verici ve tartışmalı bir çalışma gerçekleştirdi. Araştırmacılar, Kuzey Amerika ve Avrupa’nın aslında tek bir kıta olarak ele alınması gerektiğini savunuyor.
Çalışmanın baş yazarı Dr. Jordan Phethean, bu konudaki düşüncelerini şu şekilde ifade ediyor: “Keşif, Kuzey Amerika ve Avrasya tektonik levhalarının geleneksel olarak 52 milyon yıl önce ayrıldığı düşünüldüğü gibi, aslında henüz gerçekten parçalanmadığını gösteriyor.” Dr. Phethean ve ekibi, bu plakaların hala esneme ve ayrılma sürecinde olduğunu ileri sürüyor.
Araştırmanın odak noktası, Grönland Denizi ile Kuzey Atlantik Okyanusu arasında yer alan İzlanda. Önceden, İzlanda’nın yaklaşık 60 milyon yıl önce, Kuzey Amerika ve Avrasya levhaları arasındaki sınır olan orta Atlantik sırtının ayrılma sürecine girdiği ve sıcak bir manto plümetinin volkanik bir adaya dönüşmesine neden olduğu düşünülüyordu. Ancak, Dr. Phethean ve ekibi şimdi, İzlanda ile çevresindeki Grönland İzlanda Faroes Sırtı (GIFR)‘nın, Kuzey Amerika ve Avrupa’nın kaybolmuş ve su altına gömülmüş parçalarını da içerebileceğini öne sürüyorlar.
Bu yeni jeolojik oluşuma “Yırtılmış Okyanik Magmatik Plaka” (ROMP) adı veriliyor. Dr. Phethean, bu keşfi, kayıp şehir Atlantis’in bulunmasına benzetiyor ve bu durumun, deniz altındaki eski kıta parçalarını gün yüzüne çıkarabileceği umudunu taşıdığını belirtiyor. Ayrıca, İzlanda’daki volkanik aktiviteyi, Afrika’nın Afra bölgesindeki volkanik etkinliklerle karşılaştırarak, bu bölgelerin benzer evrimsel süreçlerden geçtiğini vurguluyor.
Eğer araştırmacıların teorileri geçerliliğini korursa, Kuzey Amerika ve Avrupa’nın daha önce düşünülenden daha az ayrılmış olduğu ve belki de tek bir kıta olarak sınıflandırılması gerektiği anlamına gelebilir. Bu fikir hâlâ tartışmalı bir konu olmayı sürdürüyor ve bulgular henüz tam olarak doğrulanmamış durumda. Ancak, araştırmacılar, İzlanda’daki volkanik kayaları daha derinlemesine incelemeyi ve teorilerini desteklemek için daha fazla modelleme yapmayı planlıyor.
Bilim insanları, kara kütlelerinin zaman içinde nasıl hareket ettiğini ve şekillendiğini uzun yıllardır araştırıyor. Süper kıta Pangea, yaklaşık 250 milyon yıl önce parçalanmaya başladı ve bu süreç, kuzeyde Laurasia ve güneyde Gondwana’nın oluşumuna yol açtı. Milyonlarca yıl süren bu evrimsel süreç, Gondwana’nın, aralarında Avustralya ve Antarktika’nın da bulunduğu çeşitli kara kütlelerine bölünmesine neden oldu ve bu ayrılma süreci günümüzde de devam etmektedir.
