Müzik Tercihleri ve Kişilik İlişkisi
Müzik dinleme alışkanlıklarınız, kişiliğinizle ilgili birçok ipucu verebilir. Sayısız bilimsel çalışma, farklı müzik türlerinin kişilik özellikleriyle nasıl ilişkilendiğini incelemiş ve bazı beklenmedik bulgular ortaya çıkarmıştır. Örneğin, psikopatların Blackstreet’in ünlü şarkısı No Diggity‘yi dinlemeye daha yatkın oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca, popüler müzikleri tercih eden bireylerin, genellikle daha dostça ve hoş insanlar olma olasılıkları daha yüksektir.
Aşırı ağır metal müzik dinleyenlerin, şiddet eğilimli olduğu düşünülse de, araştırmalar bu tür müzik dinleyenlerin aslında şiddete başvurma olasılıklarının, diğer müzik türlerini dinleyenlerden farklı olmadığını göstermektedir. Bunun yerine, bu bireyler müzikte bir tür “neşe” bulmaktadırlar. 2020 yılında gerçekleştirilen bir çalışmada, insanların müzik seçimlerinde kendilerine benzeyen sanatçıları tercih ettikleri ortaya konmuştur.
Sanatçılar ve Hayranlarının Kişilikleri
David Bowie hayranlarının, sanatçının hafif tuhaf ve nevrotik kişiliğine ilgi duyduğu, Radiohead hayranlarının ise grubun deneysel doğasına çekildiği belirlenmiştir. Araştırma, 80.000 hayran ve 50 ünlü müzisyenin dahil olduğu geniş bir veri setine dayanmaktadır. Hayranlardan her sanatçının genel kişiliğine göre kişilik derecelendirmeleri istenmiş ve insanların doğal olarak kendilerine benzer sanatçılara yöneldikleri gözlemlenmiştir.
- Marvin Gaye hayranları genellikle uysal bir yapıya sahipken,
- Ozzy Osbourne hayranlarının ise daha tartışmacı bir kişilik sergiledikleri belirlenmiştir.
Çalışmanın ortak yazarı, Columbia Business School’dan Dr. Sandra Matz, “Bu bulgular, müzik endüstrisinin hedef kitlelerini seçme ve oluşturma süreçlerine yeni bir bakış açısı kazandırabilir” demektedir.
Bas Tonların Kişilik Üzerindeki Etkisi
Modern müzikte bas tonlar kaçınılmaz bir unsur haline gelmiştir. Ancak, bas seslerine olan düşkünlük, kişilik özellikleri hakkında ilginç ipuçları sunmaktadır. 1997 yılında Kişilik ve Bireysel Farklılıklar dergisinde yayınlanan bir çalışma, erkeklerin kadınlara kıyasla “abartılı” baslı müzikten daha çok keyif aldıklarını göstermiştir. Ayrıca, dışa dönük kişiliklere sahip bireylerin ve psikotik eğilimleri olanların da bu tür müzikleri tercih etme olasılığı yüksektir.
Psikopatların Müzik Tercihleri
Hannibal Lecter’ı unutun! Gerçek hayattaki psikopatların, klasik müzikten hoşlanan kurgusal karaktere benzemediği bulunmuştur. 2017 yılında gerçekleştirilen bir araştırmada, No Diggity ve Eminem‘in Lose Yourself şarkıları, psikopatlar tarafından en yüksek puanları almıştır. Diğer taraftan, Sia’nın Titanium ve The Knack’in My Sharona şarkılarını sevenler, daha az psikotik özellikler gösteren bireylerdir.
Bu çalışma, New York Üniversitesi tarafından yürütülen ve psikopatları rızaları olmadan tanımlamanın yollarını araştırmayı amaçlayan ön bir çalışmanın parçasıydı. Araştırmanın lideri Pascal Wallisch, “Medya, psikopatları genellikle baltalı katiller olarak tasvir ediyor, ancak gerçek şu ki, durum o kadar basit değil. Psikopatlar yanınızda çalışıyor olabilir ve ortama uyum sağlıyorlar. Onların işbirliği olmadan tespit edilmesi için bir araca ihtiyaç var” demiştir.
Müzik ve Düşünce Biçimleri
Düşünme şeklimiz ile müzik zevkimiz arasında güçlü bir bağlantı olduğunu gösteren bir başka çalışma, müzisyen ve araştırmacı Dr. David Greenberg tarafından 2015 yılında gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma, empatik bireyler ile daha mekanik bir düşünce tarzına sahip “sistemciler” arasında keskin bir ayrım olduğunu ortaya koymuştur.
- Daha empatik bireyler genellikle R&B, soul ve soft rock gibi yumuşak müzikleri tercih ederken,
- Daha sistematik bireyler punk, heavy metal ve hard rock gibi yoğun müzik türlerine yönelmektedir.
Ayrıca, extreme heavy metal gibi şiddet içeren müziklerin dinlenmesi, bireylerin şiddete eğilimli olduğunu göstermez; bu müzikler, birçok insan için bir tür hobi veya ilgi alanıdır. Araştırmalar, dinleyicilere korkunç bir parça dinlettikten sonra şiddete karşı duyarsızlaşma seviyelerini test etmiştir ve sonuçlar, Pharrell Williams’ın Happy şarkısını dinledikleri anlarla karşılaştırılmıştır. Araştırmacılar, müziğin dinleyicileri duyarsızlaştırdığına dair herhangi bir kanıt bulamamıştır.
Avustralya Üniversitesi’nden Prof. Bill Thompson, “Hayranlar iyi insanlar. Dışarı çıkıp birine zarar vermeyecekler” diyerek, “Bu müziğe verilen baskın duygusal tepki neşe ve güçlenmedir. Bu tür müzikleri dinlemek ve onları olumlu bir deneyime dönüştürmek gerçekten harika bir şey” şeklinde eklemiştir.
