Nasa’nın Ingenuity helikopteri, Mars’taki serüveninin sonuna geldi. Üç yıl süren çarpıcı çalışmaların ardından, bu devrim niteliğindeki helikopter, 2024 Ocak ayının ortalarında gerçekleştirdiği 72. uçuşuyla birlikte, Perseverance keşif aracıyla iletişimini kaybetti. Nasa, helikopterle yeniden bağlantı kurmayı başarmış olsa da, 18 Ocak’taki iniş sırasında Ingenuity’nin karbon fiber pervane kanatlarından en az birinin hasar gördüğü tespit edildi.
Helikopter şu anda dik bir konumda durmakta ve yer kontrolörleri ile iletişim halinde olmasına rağmen, artık uçma kabiliyetine sahip değil. Ingenuity, başlangıçta planlanan ömrünün çok ötesinde bir süre boyunca operasyonlarına devam etti. Nasa, bu helikopteri 30 gün boyunca beş test uçuşu gerçekleştirecek şekilde tasarladı, ancak Mars helikopteri, tam üç yıldan fazla bir süre hizmette kalarak beklenenden 14 kat daha fazla uçuş gerçekleştirdi. Toplam uçuş süresi ise iki saatin üzerindeydi.
Nasa Yöneticisi Bill Nelson, yaptığı bir açıklamada, “Mars’taki ilk uçan araç olan Ingenuity’nin tarihi yolculuğu sona erdi” diyerek, “Bu olağanüstü helikopter, hayal ettiğimizden çok daha yükseklere ve uzaklara uçtu. NASA’nın en iyi yaptığı şeyi, imkansızı mümkün kılmayı başardı. Ingenuity gibi görevler aracılığıyla, güneş sistemimizde gelecekteki uçuşların ve Mars’a ve ötesine yönelik daha akıllı, daha güvenli insan keşiflerinin önünü açıyoruz” şeklinde devam etti.
Ingenuity’nin ilk beş uçuşunun ardından Nasa, helikopteri bir operasyon gösterisi olarak çalışır durumda tutmaya karar verdi. Helikopter, Perseverance aracı için ön keşif görevleri gerçekleştirdi. 18 Ocak’ta Ingenuity ekibi, helikopterin bir önceki gezisinde acil iniş yapmak zorunda kalmasının ardından yerini tam olarak belirlemek amacıyla kısa bir dikey uçuş planladı. Helikopter, yaklaşık 12 metre yüksekliğe ulaşarak saniyede 1 metre alçalmadan önce 4,5 saniye boyunca havada kaldı. Ancak yüzeyden yalnızca bir metre yükseklikteyken Perseverance ile iletişim kesildi.
Pervane kanadındaki hasarın nedeni henüz kesin olarak bilinmiyor; Nasa, bu kanadın yüzeye çarpıp çarpmadığını araştırıyor. Curiosity, Ingenuity’nin hasarını incelemek için oldukça uzakta. Helikopterin kendi kamerası, pervane kanadındaki hasarı gölgesinin bir fotoğrafı aracılığıyla tespit etti. Bu dayanıklı helikopter, zorlu Mars yüzeyindeki arazi koşullarına, ölü bir sensöre, toz fırtınalarına ve Mars’ta geçirdiği kışa karşı koymayı başardı.
Ingenuity ekibi, son testleri tamamladıktan sonra, helikopterin hafızasındaki son veri ve görüntüleri indirdikten sonra operasyonlarını sonlandıracak. Dünya’dan başka bir gezegende motorlu ve kontrollü uçuş gerçekleştiren ilk uçan araç olarak tarihe adını yazdıran Ingenuity, artık Mars yüzeyinde huzur içinde dinlenmeye çekilecek.
