NASA’nın Nötron Yıldızı Çarpışması Gözlemleri
NASA’nın 2017 yılında yaptığı bir basın açıklamasına göre, bilim insanları, serbest bıraktığı enerjinin “bir süpernova ile karşılaştırılabilir” olduğu ifade edilen güçlü bir radyasyon jeti fırlaması ile iki nötron yıldızının muhteşem bir çarpışmasını gözlemlediler. Ancak, bu çarpışmanın ardından elde edilen verilerin detaylı bir incelemesi, karmaşıklığı nedeniyle günümüze kadar sürdü. Bu süreçte, ışıktan daha hızlı hareket ediyormuş gibi görünen bazı varlıklar tespit edildi. Teorik olarak bu durum imkansız görünse de, merakla beklenen bu durumun mantıklı bir açıklaması bulunuyor.
Işık Hızından Daha Yüksek Hız: Nedeni Nedir?
GW170817 olarak adlandırılan bu olay, ikili nötron yıldızlarının birleşmesi olarak bilinen nadir bir durumu temsil eder. Nötron yıldızları, bir zamanlar büyük kütleli yıldızların ömrünü tamamlamasıyla oluşan ve evrendeki en yoğun nesnelerden bazılarıdır. NASA’nın belirttiğine göre, bu yıldızlardan sadece bir çay kaşığı büyüklüğünde olanı, Dünya’da dört milyar ton ağırlığında olacaktır. Bu akıl almaz yoğunlukları sayesinde, muazzam bir yerçekimine sahip olmaktadırlar.
Bu iki nötron yıldızının bir araya gelmesi, bilim insanlarının yerçekimi dalgalarını ve gama radyasyonunu uzaya yayan patlayıcı bir çarpışmayı ilk kez tespit etmelerini sağladı. Hubble Uzay Teleskobu, patlamanın ardından iki nötron yıldızının bir kara deliğe çöküşünü gözlemledi. Çöküşün ardından, kara deliğin etrafında dönen bir disk oluştu ve bu disk, inanılmaz hızlı madde jetlerini uzaya fırlattı.
Bilim insanları, elde ettikleri verileri Ulusal Bilim Vakfı’nınkiyle birleştirerek, jetlerin ne kadar hızlı hareket ettiğini de dahil olmak üzere olayı son derece hassas bir şekilde analiz etmeyi başardılar. Hubble gözlemlerinden elde edilen veriler, başlangıçta, jetlerin ışık hızının yedi katı hızla hareket ettiğini gösteriyordu. Ancak, bu durum teorik olarak imkansız olduğundan, bilim insanları bu tutarsızlığı, sınır ötesi hareket olarak bilinen bir olaya bağladılar.
NASA’nın açıklamasına göre, jetlerin gezegenimize neredeyse ışık hızında yaklaşması nedeniyle, daha sonraki noktalarda yaydığı ışığın her seferinde daha kısa bir mesafeyi kat ettiğini ve gerçekte olduğundan daha hızlı hareket ediyormuş gibi göründüğünü belirttiler. Bilim insanları bazı ek hesaplamalarla gerçek hızı tespit ettiler ve ışık hızının en az yüzde 99,97’si olduğunu keşfettiler. Bu durum, bilinen fizik kurallarını ihlal etmese de, hızın yine de oldukça etkileyici olduğunu söylemek mümkündür.
Bilim insanları, bu hafta Nature dergisinde yayınladıkları bir makalede, bulgularının gelecekte nötron yıldızı birleşmelerinin daha kesin gözlemlerine olanak tanıyacağını ve bunun da potansiyel olarak evrenin genişleme hızının hesaplanmasına yardımcı olabileceğini umduklarını ifade ettiler.
