Pirus Zaferi Nedir?
Pirus Zaferi, büyük kayıplarla elde edilen, neredeyse bir yenilgi gibi algılanabilecek ve kazanıldığına değmeyecek bir zafer anlamına gelir. Bu terim, Epirus Kralı Pirus’tan (Pyrrhus) kaynaklanmaktadır. Pirus, savaş fileriyle girdiği muharebelerde bu acı dersi zor bir yoldan öğrenen önemli bir figürdür.
Pirus’un Savaşları ve Romalılarla Karşılaşması
Romalılar, MÖ 280’de Pirus’un 20 savaş filini İtalya’ya naklettiği savaş öncesinde, daha önce hiç fil görmemişti. Elinizde mızrakla savaş hatlarında dururken, devasa, zırhlı bir canlının size doğru hücum ettiğini hayal etmek zor değildir. Bu tür bir durum, savaş alanında karamsarlık duygusunu pekiştiren bir deneyimdir.
Pirus, ordusuyla birlikte Güney İtalya’ya saldırdı ve Heraclea ile Asculum savaşlarında Romalıları mağlup etmeyi başardı. Ancak bu zaferler, onun ordusunda büyük kayıplara mal oldu. O kadar çok asker kaybetti ki tarihçi Plutarch, Pirus’un “Romalılarla bir savaşta daha galip gelirsek, tamamen mahvolacağız” dediğini aktarmaktadır. Bu tür zaferlerle birlikte, “Pirus Zaferi” terimi de tarih sahnesinde yer buldu.
Pirus’un Sonu ve İnanılmaz Ölümü
MÖ 272’de İtalya’dan geri çekildikten sonra, Spartalı Cleonymus, Pirus’tan Sparta’ya saldırmasını ve onu iktidara getirmesini istedi. Pirus, Sparta’ya sefere çıktı, ancak beklenmedik bir direnişle karşılaştı ve bu nedenle Argos’a geri çekilmek zorunda kaldı. Tabii ki, savaş filleri de yanındaydı.
Pirus’un sonunu getiren olay, tekrar hücuma geçme denemesiyle başladı. Hikayeye göre, ölen bir savaş filinin cesedi yolu kapattı ve bu gelişme, kalan süvarileri çılgına çevirdi. Pirus ve ordusu adeta bir tuzağa düşmüştü. Sonuç olarak, Pirus bir düşman askeri tarafından yaralandı ve karşılığında onu bıçaklayarak öldürdü.
Eğer bu askerin annesi, yakınlardaki bir çatıdan olanları izlemiyor olsaydı, belki de hikaye burada son bulmayacaktı. Anne, kederli öfkesiyle çatıdan bir kiremit alarak Pirus’un kafasına fırlattı ve onu hedefini bulacak şekilde vurmayı başardı. Plutarch, bu anları aktarırken “Öfke ve korkuyla doluydu… ve iki eliyle bir kiremit alarak Pirus’a fırlattı” şeklinde ifade eder.
Pirus’un kiremitin çarpması sonucu mu yoksa düşman saldırısına maruz kalacak kadar uzun süre sersemlemesi nedeniyle mi öldüğü, günümüzde tartışılan konulardan biridir. Her ne sebeple olursa olsun, Pirus’un kıl payı kazandığı kaotik zaferler serisinden sonra, fillerle savaşa giden bir adamın bir kiremidin ağırlığıyla yere serilmesi tarihin ilginç olayları arasında yerini almıştır.
