SpaceX’in Starship Test Fırlatmasıyla İlgili Gelişmeler
SpaceX’in son Starship test fırlatması, görünüşe göre öngörülebilir gelecekteki son denemeydi. Cuma günü, Federal Havacılık İdaresi (FAA) tarafından yapılan açıklamada, Nisan ayında yaşanan patlamayla sonuçlanan testle ilgili soruşturmanın kapatıldığı belirtildi. Ancak, SpaceX’in fırlatma sisteminin güvenliğini sağlamak amacıyla 63 adet “düzeltici eylem”i hayata geçirene kadar yeni test fırlatmalarına devam etmesine izin verilmeyeceği duyuruldu.
SpaceX CEO’su Elon Musk, Nisan sonundaki test fırlatmasının ardından gazetecilerle yaptığı bir konuşmada, “Aracın yapısal marjları beklediğimizden daha iyi görünüyor” şeklinde esprili bir yorumda bulunmuştu. Ancak ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi’nin raporuna göre bu başarısız fırlatma, fırlatma rampasından 800 metre uzağa fırlayan beton parçaları, 3.5 akrelik bir orman yangını ve fırlatma alanının 6.5 mil (10 kilometre) kuzeybatısına kadar malzeme biriktiren dev bir toz bulutuyla sonuçlandı.
FAA’nın açıklamasında, düzeltici faaliyetlerin neler olduğu da detaylı bir şekilde açıklandı. Bu maddeler arasında şunlar yer alıyor:
- Sızıntıları ve yangınları önlemek amacıyla araç donanımının yeniden tasarlanması,
- Fırlatma rampasının sağlamlığını artırmak için yeniden tasarlanması,
- Tasarım sürecine ek incelemelerin dahil edilmesi,
- Otonom Uçuş Güvenlik Sistemi (AFSS) dahil olmak üzere güvenlik açısından kritik sistemlerin ve bileşenlerin ek analizi ve test edilmesi,
- Ek değişiklik kontrol uygulamalarının hayata geçirilmesi.
FAA, SpaceX’in yalnızca bu listeyi tamamlamakla kalmayıp, aynı zamanda “bir sonraki Starship fırlatmasından önce tüm güvenlik, çevre ve diğer ilgili düzenleyici gereksinimleri karşılayan” mevcut lisansına başvuruda bulunması ve bu lisansta değişiklik alması gerektiğini vurguladı.
SpaceX, FAA’nın duyurusunun ardından, konuya dolaylı yoldan değinen bir blog yazısı yayımladı. Bu yazıda, “Starship’in ilk uçuş testinden çok sayıda ders öğrenildi” ifadesi yer alırken, “hızlı yinelemeli geliştirme yaklaşımının” hem SpaceX’in tüm araçlarının bu noktaya kadar geliştirilmesine yardımcı olduğu hem de “hem araç hem de yer altyapısında yapılan çeşitli iyileştirmelere doğrudan katkıda bulunduğu” vurgulandı. Ancak şirket, bir roketin uçuş yolundan sapıp yere çarpmadan önce kendisini imha etmesi için tasarlanan Otonom Uçuş Güvenlik Sistemi’nin (AFSS), 40 saniye süren beklenmedik bir gecikmeye maruz kaldığını kabul etti.
SpaceX, bu hatanın nedeninin (varsa) ne olduğu konusunda ayrıntılı bilgi vermekten kaçınsa da, bildirildiğine göre “sistem güvenilirliğini artırmak için AFSS’yi geliştirdi ve yeniden ayarladı.”
