Rusya ile süregelen çatışmalarına karşın Ukrayna, Çernobil’in etrafındaki çorak araziden faydalanarak yenilikçi bir enerji planı üzerinde çalışıyor. Ülkenin hedefi, bu alanı dev bir rüzgar enerjisi çiftliği haline getirerek, bölgeyi sürdürülebilir ve temiz enerji merkezine dönüştürmektir. Alman NOTUS Energy şirketi, Ukrayna Çevre Koruma ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile Çernobil Hariç Tutma Bölgesi‘nde rüzgar enerjisi geliştirme imkanlarını araştırmak amacıyla önemli bir anlaşma imzaladı.
Bu toplantıya katılan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Ukrayna’da Rus işgalinden bu yana dördüncü kez bulunuyor. Almanya Dışişleri Bakanlığı, Baerbock’un ziyaretinin ana odak noktalarından birinin, özellikle yaklaşan kış aylarında Ukrayna’nın enerji tedarikini sağlamak ve güvence altına almak için aldığı önlemler olduğunu açıkladı. Bakanlık, gelecekte kurulabilecek rüzgar santrali hakkında şu ifadeleri de ekledi: “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü saldırgan savaşın ortasında, neredeyse kırk yıl önce nükleer kazadan etkilenen bu bölge, temiz ve iklim dostu enerjinin sembolü haline gelebilir.”
Eğer bu plan hayata geçerse, Çernobil, Avrupa’nın en büyük karasal rüzgar santrallerinden biri haline gelebilir. NOTUS’un gerçekleştirdiği son araştırmalara göre, bölge, Çernobil’e yaklaşık 150 kilometre mesafedeki Kiev’deki yaklaşık 800.000 hane için yeterli olan 1.000 megavatlık rüzgar enerjisi üretme potansiyeline sahip. Bu tür bir kurulum, fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmanın yanı sıra, Ukrayna’nın enerji taleplerinde daha fazla kendi kendine yeterli hale gelmesine de katkı sağlayabilir.
Sovyetler Birliği’nin çöküşünün ardından Ukrayna, fosil yakıt ithalatında neredeyse tamamen Rusya’ya bağımlı hale geldi; ancak devam eden Rus – Ukrayna savaşı bu durumu köklü bir şekilde değiştirdi. NOTUS enerji grubunun Ukraynalı proje geliştirme şirketi NOTUS Energy Ukraina LLC’nin Genel Müdürü, “Bu büyüklükte bir rüzgar santrali, Ukrayna’da yenilenebilir enerjilerin yaygınlaşmasına önemli bir katkı sağlayacak ve ülkenin enerji arzının bağımsızlığını ile merkezi olmayan yapısını güçlendirecektir.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Çernobil’de Neler Olmuştu?
Çernobil Nükleer Santrali, 26 Nisan 1986 tarihinde, reaktör tasarımındaki zayıflıklar ve güvenlik testi sırasında yapılan hataların birleşimi sonucunda meydana gelen patlama ile tarihin en felaket nükleer kazasına sahne oldu. Bu olay, radyoaktif maddelerin kontrolsüz bir şekilde yayılmasına neden olarak, çevrede ve yakınındaki Pripyat şehrinde yaşayan 120.000’den fazla insanın yerlerinden edilmesini zorunlu kıldı. Nükleer enerji santrali, günümüzde radyoaktif kirlenme nedeniyle büyük ölçüde insan faaliyetlerinden yoksun olan 2.600 kilometrekarelik bir dışlama bölgesi ile çevrili durumdadır.
Ukrayna, daha önce de Çernobil’in çorak arazisini yenilenebilir enerji kaynağı olarak kullanma niyetini ifade etmişti. 2018 yılında, nükleer santralin yıkılan reaktörünün yakınında, 2.000 haneye enerji sağlayacak 3.800 panelden oluşan yeni bir güneş enerjisi çiftliği açılmıştı. Şimdi, Ukrayna yeni zorluklarla karşı karşıya kalırken, bu planların yeniden canlandığı görülüyor. Kiev Independent gazetesi tarafından aktarılan bilgilere göre, Ukrayna Ekoloji Bakan Yardımcısı Oleksandr Krasnolutskyi şu ifadeleri kullandı: “İşgalden önce bile, Çernobil bölgesini bir iyileşme alanı haline getirmek için stratejik planlarımız vardı. Savaş bu planları değiştirmedi, ancak geçici olarak askıya aldı.” Krasnolutskyi, sözlerine şu şekilde devam etti: “NOTUS enerji ile ortaklık, Yasak Bölge’nin yenilenebilir enerji ve diğer çevre dostu teknik çözümlerin geliştirilmesi için çekici ve umut verici bir alan olduğuna dair uluslararası yatırımcılar için olumlu bir örnek teşkil ediyor.”
