Uzay Araştırmalarında Beklenmedik Bir Gelişme
Günümüzde ceplerimizde taşıdığımız megapiksellik kameralar sayesinde yüksek kaliteli fotoğraflar çekmek oldukça kolay hale geldi. Ancak, uzaya bir teleskop gönderdiğimizde, NASA’nın bu tür bir projede muazzam megapiksellik kameralar kullanacağını düşünmek yaygın bir yanılgıdır. Fakat gerçekler, bu beklentinin oldukça dışında.
Dünyanın yörüngesinde sürekli olarak uzayı gözlemleyen en gelişmiş teleskop olan James Webb Teleskobu, galaksilerin yüzlerce megapiksel boyutundaki net fotoğraflarını çekerek bilim insanlarının evreni daha iyi anlamalarına yardımcı olmaktadır. İlginç bir şekilde, bu olağanüstü teleskop yalnızca 122 megapiksel çözünürlükte bir kamera kullanmaktadır. Şimdi, NASA’nın yeni bir uzay aracını daha uzaya gönderdiğini ve bu aracın görüntüleme sisteminin sadece 36 piksel çözünürlük sunduğunu belirtmeliyiz. Bu rakam, 36 megapiksel değil, yalnızca 36 pikseldir. Üstelik, NASA bu kameranın geliştirilmesine önemli bir bütçe ayırmıştır.
Bu yeni görev, X Işını Görüntüleme ve Spektroskopi Misyonu (XRISM) olarak adlandırılmakta ve NASA ile Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı’nın (JAXA) ortaklaşa yürüttüğü bir projedir. XRISM’in uydu cihazı, geçtiğimiz Eylül ayında yörüngeye fırlatıldı ve o tarihten bu yana evrenin en karmaşık sorularına yanıt bulmak için çalışmalarını sürdürmektedir.
X Işını Yakalama Kamerası: Resolve
Bu missionun en dikkate değer unsurlarından biri, uyduya yerleştirilen kameradır. Resolve adı verilen bu kameranın çözünürlüğü kesinlikle bir hata değildir. Resolve’un amacı, fotoğraf çekmek değil, X-ışınlarını analiz etmektir. Bu nedenle, her bir piksel, üzerine düşen X ışınlarını değerlendirir ve görünür ışık dalga boylarından yaklaşık 5.000 kat daha fazla enerjiye sahip olan “yumuşak” X ışınlarını tespit etme yeteneğine sahiptir.
Resolve’un odak noktası, evrendeki en sıcak kozmik bölgeleri, en büyük yapıları ve süper kütleli kara delikler gibi devasa gök cisimlerini incelemektir. Bu kameradaki her bir piksel, 400 ila 12.000 elektron volt enerji aralığını kapsayan zengin bir görsel veri spektrumunu analiz edebilme kapasitesine sahiptir. Bu da onu dünyanın en düşük çözünürlüklü ama en pahalı kamerası yapmaktadır.
Üstelik, Resolve, uzayda görüntülediği cisimlerin 3 boyutlu yapılarını algılayabilme yeteneğine sahiptir. Bu yetenek, üzerine düşen ışınlardaki enerjiyi ölçerek sağlanır. Yakın mesafedeki yüzeylerden gelen ışınların enerjisi daha yüksekken, daha uzaktaki veya uzaklaşan yüzeylerden gelen ışınların enerjisi daha düşük olmaktadır. Böylece, bu kamera, uzayda incelediği yapıların 3 boyutlu görsellerini oluşturma yeteneğine sahiptir.
