Yılanların Duyma Yeteneği Üzerine Şaşırtıcı Keşif
Yılanların duyma yeteneği üzerindeki yeni araştırmalar, bu sürüngenlerin karmaşık algılama mekanizmalarına sahip olduğunu gösteriyor. Önceki varsayımların aksine, birçok yılanın yalnızca yer titreşimlerini değil, aynı zamanda havadaki sesleri de algılayabildiği tespit edildi. Geleneksel olarak, yılanların dış kulakları olmadığı için ses dalgalarını sadece karın pulları aracılığıyla yer titreşimleri yoluyla algıladıkları düşünülüyordu. Ancak, Queensland Üniversitesi’ndeki bir ekip tarafından gerçekleştirilen bu yeni çalışma, bazı yılan türlerinin havada dolaşan seslere de tepki verdiğini ortaya koydu.
Ekip, beş farklı yılan cinsini (Acanthophis, Aspidites, Hoplocephalus, Oxyuranus ve Pseudonaja) içeren 19 Avustralya yılanı üzerinde 304 deney gerçekleştirdi. Araştırmaya dahil edilen örnekler, hem ağaçta yaşayan hem de karasal türlerin yanı sıra ağır vücutlu yılanlar ve daha küçük zehirli türleri de kapsamaktadır. Ekip, deneylerin gerçekleştirildiği laboratuvar ortamında, özellikle daha tehlikeli yılan türlerinden güvenli bir mesafede kalacak şekilde dikkatle tasarlanmış bir alan oluşturdu. Farklı Hertz sesleri sunarak, yılanların bu seslere verdikleri tepkileri dikkatlice gözlemlediler.
Deneylerde incelenen tüm türlerin, havadaki seslere karşı cinse özgü tepkiler sergilediği görüldü. Genel olarak, tüm yılanların sesten uzaklaştığı gözlemlenirken, sesin kaynağına doğru hareket eden tek tür woma pitonları (Aspidites) oldu. Çalışmanın baş yazarı Dr. Christine Zdenek, “Woma pitonları, daha küçük türlere göre daha az avcısı olan büyük gece yılanlarıdır ve bu nedenle daha az dikkatli olmaları gerekebilir; bu yüzden sese yaklaşma eğilimindedirler” ifadelerini kullandı.
Cinse özgü bu davranışların yanı sıra, havadan yayılan seslere karşı daha temkinli ve savunmacı bir tutum sergileyen Taipan (Oxyuranus) türlerinin tepkileri de dikkat çekti. Dr. Zdenek, “Taipanlar, avcıları olan yırtıcı hayvanlar hakkında endişe duyabilir ve ayrıca aktif olarak avlarının peşine düşerler; bu nedenle duyusal algıları çok daha hassas görünmektedir” şeklinde yorumda bulundu.
Araştırmacılar, yılanların cins kimliğinin tepki davranışlarının %88’inden fazlasını açıkladığını tahmin ediyor. Bununla birlikte, %3,6 oranında önemli bir kısmın sesin Hertz frekansına göre tepki verdiği ve sesin havada mı yoksa yer titreşimlerinde mi hareket ettiğine bağlı olarak farklı tepkisel davranışlar sergilendiği belirlenmiştir. Bu yeteneğin tam işlevi henüz belirsizliğini korusa da, çalışmada kullanılan yılanların türlerine bağlı olarak seslere farklı tepkiler verdikleri gözlemlenmiştir. Bu farklı tepkisel davranışlar, yılanların işitme yeteneklerinin türlerine özgü ihtiyaç ve davranışlara uyacak şekilde evrimleştiğini önermektedir.
