Asteroitlerden Korunma Çalışmaları
Son yıllarda, gezegenimizi ve insanları asteroitlerden koruma konusundaki çabalarımız oldukça önemli bir ivme kazandı. Gezegen öldüren asteroitlerin nerede bulunduğunu ve DART misyonu sayesinde bu tehlikeli nesneleri yörüngelerinden nasıl saptırabileceğimizi artık daha iyi biliyoruz. Resmi olarak kaydedilen nesnelerin sayısı oldukça fazla; ancak, amatör astronom grupları tarafından geç keşfedilen birçok asteroit bulunduğu da bir gerçek.
Bu gruplar arasında, yıllar boyunca on binlerce gözlem gerçekleştirerek Dünya’ya yakın birçok nesnenin keşfine katkıda bulunan Northolt Branch Gözlemevleri ekibi dikkat çekmektedir. Aslında, hiç var olmamış ve son derece tehlikeli bir asteroidin hikayesi de bu gözlemlerle başlamaktadır. Bu ilginç olayın arkasında, insan çalışmalarının otomatik sistemlerle birleşmesi yatıyor.
Bir Gözlem ve Gizemli Cisim
10 Nisan 2020 tarihinde, COVID-19 pandeması nedeniyle pek çok ülkenin sokağa çıkma yasakları uyguladığı bir dönemde, Londra’daki Northolt Branch Gözlemevleri gökyüzünde hareket eden bir cisim tespit etti. Bu gözlemler, yörüngeleri hesaplayan ve daha fazlasını yapan Minor Planet Center (MPC) ile paylaşıldı. Gizemli cisim, 10 Nisan’dan önce otomatik gözlemlerle tespit edilmiş ancak bu durumu fark eden olmamıştı. Elde edilen verilerle MPC bir yörünge hesaplayarak resmi bir tanımlama yaptı: 2020 GL2.
Çarpışma Riskinin Hesaplanması
Bu durum, başka bir önemli gelişmenin başlangıcını işaret etti. NASA’nın gelecekteki çarpışma riskini hesaplayabilen bir sistemi mevcut. En son gözlem kataloğunu kullanan Sentry isimli sistem, eğer mevcut bir yörünge varsa, asteroidin ne kadar riskli olabileceğini hesaplayabiliyor. 2020 GL2, riskli bir asteroit olarak kaydedildi ve 2028 yılında Dünya’ya çarpma ihtimali 400.000’de 1 olarak belirlendi. Bu rakam kulağa çok yüksek gelmeyebilir, ancak zaman dilimi oldukça kısa.
Daha yüksek riskli asteroitler de mevcut; ancak, bu asteroitlerin yörüngeleri o kadar iyi anlaşılıyor ki risk, Bennu gibi durumlarda önümüzdeki yüzyıla yayılmıyor, on yıllara yayılıyor. Gerekirse bu riskleri ele almak için yeterli zamanımız var.
Asteroit Sandılar, Uzay Görevi Ortaya Çıktı
2020 GL2, özellikle kısa süre sonrasına işaret eden risk nedeniyle izlenmeye değer bir nesne olarak değerlendirildi. Ancak, bu nesnenin bir asteroit değil, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) BepiColombo görevi olduğu kısa sürede anlaşıldı. BepiColombo, Merkür’e doğru yola çıkmıştı ve hala bu yolda devam ediyor. Uzay aracı, mümkün olan en az yakıtla Merkür’e ulaşabilmek için gezegenler arası geçişler kullanıyor. 10 Nisan’da gözlemlendiğinde, bunu sağlamak için Dünya’yı manevra aracı olarak kullanmıştı.
BepiColombo’nun 2028 yılına kadar Merkür’ü detaylı bir şekilde incelemesi öngörülüyor. Hatanın fark edilmesinin ardından, tehlikeli olarak kaydedilen 2020 GL2’nin resmi kaydı web’den kaldırıldı. Aslında, uzay araçlarının yanlışlıkla Dünya’ya yakın doğal nesneler olarak tanımlanması durumu ilk kez yaşanmıyor. Her ikisi de ESA misyonları olan Rosetta (diğer adıyla 2007 VN84) ve Gaia (2015 HP116) da benzer olaylarla gündeme gelmişti. Yine de, var olmayan bir tehlikeli asteroidi tespit etmek, gerçek bir asteroidi kaçırmaktan çok daha iyi bir senaryo olarak değerlendiriliyor.
