Florida Keys’teki Gizemli Bulutlar
Florida Keys’in hemen kuzeybatısındaki gökyüzünde, denizanasını andıran ilginç ve ürkütücü delikler gözlemlendi. Bir balıkçı, Netflix’in popüler korku dizisi ‘Stranger Things’in tema müziği eşliğinde, bu bulutların aşağıdan çekilmiş bir videosunu TikTok’ta paylaştı. Fakat gerçekte, bu ilginç görüntülerin nedeni sadece uçakların geçişiydi.
NASA’nın Terra uydusu tarafından kaydedilen bu tuhaf bulut durumuna ‘Cavum bulutları‘ adı veriliyor. ABD Uzay Ajansı’na göre, bu bulutlar o kadar sıradışı ki, insanlar zaman zaman bunların UFO’ların izleri olduğunu düşünme eğiliminde oluyorlar. Cavum bulutlarının aslında ne olduğu, gizemli bir şekilde yaklaşık 70 yıl boyunca belirsiz kaldı; ta ki meteorologlar 2010 yılında bu olayı açıklığa kavuşturana dek.
Aslında, bu garip şekiller, ‘altokümülüs bulutları‘ olarak bilinen, uçakların oluşturduğu 7.000 ila 23.000 feet yükseklik arasında meydana gelen küçük bulut kümeleridir. Ulusal Bilim Vakfı’nın atmosferik araştırma merkezini yöneten University Corporation for Atmospheric Research (UCAR) bilim insanları, bu Cavum bulutlarının gizemini çözmek için 2010 ve 2011 yıllarında kapsamlı çalışmalar gerçekleştirdi.
UCAR ekibi, orta irtifada oluşan bu ‘altokümülüs bulutları’nın aşırı soğutulmuş, yani sıvı halde kalan damlacıkların -15 santigrat derecede bile buza dönüşmeden, alışılmadık derecede saf su buharı olarak varlığını sürdürdüğünü tespit etti. Bilim insanlarının yaptığı açıklamalara göre, uçağın kanatları veya pervanelerinin hareketleri, bu damlacıkların etrafındaki hava basıncını etkileyerek, buharın sıvı halde kalmasını sağlayan hassas koşulları bozan türbülanslı hava girdapları oluşturuyor.
Bu süreçte ‘adyabatik genişleme’ adı verilen bir fenomen meydana geliyor. NASA Dünya Gözlemevi’nden Adam Voiland yaptığı açıklamada, “Sıvı damlacıklar donmaya devam ettikçe, bu da daha fazla buz kristali oluşumunu tetikler. Sonuç olarak, bu buz kristalleri gökyüzüne düşmeye başlayana kadar ağırlık kazanır ve bulut katmanında bir boşluk oluşturur.” diyor.
UCAR’a göre, bu basınç ve hacim değişikliklerinin yarattığı ‘adyabatik’ soğuma, aşırı soğumuş su buharını 2 santigrat dereceye düşürerek, kendiliğinden donma veya ‘homojen buz çekirdeklenmesi’ süreçlerini başlatıyor.