Plastik Kimyasalların Sağlık Üzerindeki Tehditleri
Son zamanlarda, bilinen tüm plastiklerin yer aldığı kapsamlı bir veri tabanının ortaya çıkması, günlük hayatta sıkça kullanılan binlerce plastik kimyasalının insan sağlığı açısından ciddi tehditler oluşturduğunu gözler önüne serdi. Norveç merkezli PlastChem Projesi tarafından yayımlanan bu kaynak, şu anda üretimde olan 16.000 farklı plastik kimyasalını sistemli bir şekilde kataloglamakta. Ancak bu kimyasalların en az 4,200’ü, insanlar ve çevre için kaygı verici sağlık tehlikeleri barındırıyor.
İçinde bulunduğumuz bu durumda dikkat çeken bir başka unsur ise, bu kimyasallardan yalnızca 980’i için bir kullanım yönetmeliği mevcut olması. Bu durum, halk sağlığını koruma adına atılması gereken adımların aciliyetini ortaya koyuyor. En endişe verici olanı ise, bu tehlikeli kimyasalların yaygın olarak kullanılan nesnelerde bulunması; örneğin, kan nakli için kullanılan kan torbaları, içmek için kullanılan plastik su şişeleri ve çocukların diş çıkarma oyuncakları.
Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde çevre toksikoloğu olan raporun başyazarı Martin Wagner, “Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, plastik sorunuyla mücadele etmek istiyor; fakat bu, sorunlu plastik kimyasallarının uygun bir şekilde ele alınmasıyla mümkün olacaktır,” şeklinde ifade etmiştir. Raporda öncelik sırasına göre belirlenen 15 kimyasaldan bazıları, tiroid kanseri, karaciğer hasarı ve düşük bebek doğum ağırlığı ile ilişkilendirilen ve ‘sonsuza kadar doğada kalma’ özelliği taşıyan PFAS (per- ve polifloroalkil maddeler) grubunu içeriyor.
Bunun yanı sıra, raporda tanımlanan bir diğer tehlikeli kimyasallar sınıfı, vücuttaki hormonları taklit eden veya testosteron seviyelerini azaltan ftalatlar olarak biliniyor. Tüm bu gelişmeler ışığında, acaba yakın gelecekte, insan sağlığını korumak adına modern teknolojinin hayatımıza soktuğu plastik malzemelerden vazgeçmek zorunda kalıp, diş fırçalarının bile demirden yapıldığı dönemlere geri dönmek zorunda mı kalacağız? Tüm işaretler, bu olasılığı düşündürücü bir şekilde akla getiriyor…
