Dünya Üzerinde Genetiği Değiştirilmiş İlk Bebekler
Dünya üzerinde genetiği değiştirilmiş ilk bebeklerin geliştirilmesine yardım eden He Jiankui, tutukluluğunun ardından hapisten çıkmış ve bilim dünyasına dönme kararı almıştır. Bilim insanı, yaptığı açıklamalarda insan genetiği mühendisliği alanındaki çalışmalara yeniden başladığını ifade etmiştir. Ancak, bu seferki deneylerinin etik standartlara uygun olduğunun altını çizmektedir.
He Jiankui, gelecekte modifiye edilmiş insanlar üretmek için çalışmayacağına dair bir söz vermiştir. Fakat, çok zengin bir iş insanının gelip “sakatlığı, hastalığı olmayan ve 200 yıl yaşayacak bir oğlum olsun” diyerek masanın üzerine milyonlarca dolar bırakması durumunda buna hayır diyip diyemeyeceği konusunda net bir cevap vermemiştir. Bu durum, etik değerlerin ve bilimsel sorumlulukların sorgulanmasına neden olmaktadır.
Kasım 2018’de He Jiankui, uluslararası bir bilim konferansında ekibinin birkaç insan embriyonun genlerini değiştirdiğini ve bu embriyonları gönüllü kadınlara başarıyla yerleştirdiğini duyurarak tüm dünyayı şoke etmiştir. Kullanılan CRISPR/Cas9 gen düzenleme teknolojisi ile HIV enfeksiyonuna karşı bağışıklık kazanmayı amaçlayan bu değişiklikler, büyük bir tartışma başlatmıştır. Duyuruyu yaptığı sırada, Lulu ve Nana adlı ikiz kız kardeşlerin dünyaya geldiği belirtilmiştir. İkinci bir hamilelik ve üçüncü çocuk ise ertesi yıl doğmuştur.
He Jiankui, canlı insanlar üzerinde genom düzenleme deneyi yaparak Çin yasalarını açıkça ihlal ettiği için hapis cezasına çarptırılmıştır. Olayı araştıran yetkililer, He’nin deneylerinin planlandığı gibi ilerleyebilmesi için sahte kan testi sonuçları gibi başka etik dışı uygulamalara başvurduğunu iddia etmişlerdir. Başlangıçta ölüm cezası ile karşı karşıya kalabileceği yönünde endişeler olsa da, nihayetinde geniş çapta kınanan bilim insanı, 2019 yılında 2022’de sona eren üç yıllık bir hapis cezasına çarptırılmıştır.
Alzheimer’a Çare Olabilir mi?
Japon haber kaynağı The Mainichi, He Jiankui ile yaptığı bir röportajda, hapisten çıktıktan sonra üç farklı laboratuvarda insan genomu embriyo düzenleme araştırmalarına devam ettiğini bildirmiştir. He, bu çalışmaların Duchenne kas distrofisi ve genetik kaynaklı Alzheimer hastalığı gibi nadir genetik hastalıklar için potansiyel tedavi yöntemleri geliştirebileceğini ummaktadır. Ayrıca çalışmalarının tamamen dürüst ve etik kurallara uygun bir şekilde yürütüldüğünü de vurgulamaktadır.
