Uzayda Kaybolan Bir Uydu Yeniden Bulundu
1974’te fırlatılan deneysel bir uydu, 1990’ların ortalarında uzayda kaybolmuştu. Ancak bu hafta, o uydu tekrar bulundu. Uzayda kaybolan bazı kullanılmayan uydular veya enkaz parçaları, yıllar içerisinde kaybolabilir ve giderek kalabalıklaşan Dünya yörüngesinde ciddi tehlikelere yol açabilir. Çok büyük yatırımlar yapılarak uzaya gönderilen bu uyduların kaybolması, gerçekten de garip bir durum durumu oluşturuyor.
Kızılötesi Kalibrasyon Balonu (S73-7) uydusu, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri’nin Uzay Test Programı kapsamında fırlatılmıştı. 10 Nisan 1974 tarihinde fırlatıldıktan sonra, KH-9 Hexagon adı verilen büyük bir keşif uydusu, 66 santimetre genişliğindeki bu minik uydunun fırlatılmasını sağlayarak onu 800 kilometre dairesel bir yörüngeye yerleştirdi.
- Defalarca kaybedilmiş: Bu küçük uydunun yörüngede kalması ve uzaktan algılama ekipmanları için bir kalibrasyon hedefi işlevi görmesi amaçlanmıştı. Ancak, konuşlandırma süreci başarılı olmadı ve bu durum onu başka bir uzay çöpü parçası haline getirdi.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden astrofizikçi Jonathan McDowell, uydunun arşiv verilerine göz atarken, 1970’lerde kaybolmadan önce radarlar tarafından takip edilirken bir kez daha kaybolduğunu ve 1990’ların ortalarında bir kez daha kaybolduğunu keşfetti. ABD Uzay Kuvvetleri’nin 18. Uzay Savunma Filosunun izleme verilerine göre, uydu son 25 yıldır takip edilmedikten sonra bu hafta yeniden gün yüzüne çıktı. Uydunun bu kadar uzun bir süre boyunca gizli kalabilmesinin sebepleri arasında, çok küçük bir kesite sahip olması veya yeni keşfedilen parçanın balonun düzgün açılmaması ya da metal içermemesi nedeniyle radarda iyi bir şekilde görünmemesi yer alabilir.
Yer tabanlı radar ve optik sensörler, yörüngedeki 20.000’den fazla nesneyi izliyor ve bu durum oldukça karmaşık bir duruma yol açabiliyor. Güncel uydu kataloğunu destekleyen küresel bir sensör ağı mevcut olsa da, nesnelerin çoğu kimliklerini bu sensörlere iletmiyor. Bunun yerine sensörler, hareket eden bir nesnenin yörüngesini tanımlamaya çalışıyor ve bunu bir uydunun belirlenmiş yörüngesiyle eşleştirerek gerçekleştiriyorlar.
- Kaybolan Uzay Cisimleri: Uzayda kaybolan cisimlerin büyük bir kısmı, kullanılmayan uydular veya parçalanmış enkaz parçalarıdır. Şu anda ABD’nin küresel Uzay Gözetleme Ağı, 27.000’den fazla cismi izliyor.
Dünya yörüngesi, artan sayıda uydu takımyıldızı ve roket fırlatılmasıyla giderek daha da kalabalık hale gelmektedir. Bu nedenle, tüm bu nesnelerin izini sürmek daha da kritik bir öneme sahip olmuştur. Birkaç kaybolan nesne, büyük bir risk yaratmasa da, hem bilinen hem de kayıp nesnelerin sayısının artması, ciddi tehlikeleri beraberinde getirebilir.
