Kanada’da Keşfedilen Dikenli Deniz Canlısı: Entothyreos Synnaustrus
Son zamanlarda bilim insanları, Kanada’nın Yoho Ulusal Parkı’nda, yaklaşık 500 milyon yıl öncesine dayanan fosiller arasında neredeyse uzaylı gibi görünen, ilginç bir deniz canlısı keşfettiler. Bu canlı, lobopodian olarak adlandırılan bir türdür ve 1983 yılında Tulip Beds (Lale Yatakları) bölgesinde bulunan 10.000 fosil arasında yer almasına rağmen, şimdiye kadar tanımlanmamıştı.
Bu ilginç canlı, uzun bir gövdeye, kısa fakat etkileyici bacaklara ve sırtında dışarıya doğru uzanan sivri çıkıntılara sahipti. Vücudunun ön kısmında ise tüylere benzer uzantılar yer alıyordu. Araştırmacılar, bu deniz canlılarının binlerce yıl boyunca nasıl evrim geçirdiğini hala tam olarak bilemiyorlar; ancak gezegenin yüzeyindeki oksijen miktarının artmasının, bu canlıların hayatta kalabilmek için büyümesi ve değişmesi gerektiği yönünde tahminlerde bulunuyorlar.
Royal Ontario Müzesi’nde çalışan araştırmacılar, 2012 yılında bölgeye adını veren, lale biçimindeki deniz canlıları mezarlığını keşfettiklerinden bu yana 50 yeni tür tespit ettiler. Yeni tanımlanan lobopodian, bilimsel adıyla Entothyreos synnaustrus, yaklaşık 13 santimetre uzunluğunda olup, 11 lobopoda yani vücut uzantısına sahiptir. Journal of Systematic Palaeontology dergisinde yayımlanan çalışma, bu canlının lobopodlarının yarısının uzun ve ince, diğer yarısının ise daha kalın ve koni şeklinde olduğunu belirtmektedir.
Ayrıca, uzun uzantılarının çok kısa dikenlerle kaplı olduğu ve iki sıra uzun, kavisli, pençe benzeri dikenlere sahip olduğu ifade edilmektedir. Lobopodian’ın fosilleri, vücudunun farklı bölümlerinin, böcekler, örümcekler veya kabuklu deniz hayvanları gibi omurgasız hayvanlara benzer şekilde farklı işlevleri yerine getirdiğini göstermektedir. Araştırmacılar, canlının arka uzuvlarının muhtemelen onu korumaya yönelik bir işlevi olduğunu ve uzun uzantıların, lobopodian’ın vücudunu dikleştirmeye yardımcı olduğunu öne sürüyorlar.
Bunların yanı sıra, bu ilginç canlı türünün fitoplankton, zooplankton ve bakteriler gibi suda yüzen gıda parçacıklarını yakalayıp yutabilme yeteneği olduğu düşünülmektedir. Lobopodian, yaklaşık 530 milyon yıl önce meydana gelen Kambriyen Patlaması olarak bilinen evrimsel dönemin bir parçası olarak da değişim göstermiş olabilir. Bu dönemde, deniz tabanındaki yaşanabilir alan miktarında 13 ile 25 yıl arasında süren büyük bir artış yaşanmıştır.
Bu artış, deniz hayvanlarının gelişmesine olanak tanımış ve hayvan çeşitliliğinde ciddi bir artışa neden olmuştur. Kambriyen Patlaması’nın sebepleri hâlâ tam olarak anlaşılamamış olsa da, bazı araştırmacılar artan oksijen seviyelerinin lobopodian gibi daha büyük ve karmaşık hayvanların ortaya çıkmasına olanak sağladığını belirtmektedirler. Bu patlamanın ardından hayvanlarda görme yeteneği ve artan rekabet nedeniyle bacakların ve yırtıcı-av ilişkilerinin geliştiği gözlemlenmiştir.
