The Last of Us ve Mantarların Gizemi
The Last of Us, video oyun dünyasında büyük bir etki yaratmasının yanı sıra, HBO’daki dizisiyle de geniş kitleler tarafından beğenildi. Ancak, eğer bu eseri yalnızca basit bir zombi hikayesi olarak değerlendirdiyseniz, çok önemli bir detayı kaçırmış olabilirsiniz. Son elli yılda, bilim insanları birçok fırsatta, dünyadaki en korkutucu salgınların kaynağının virüsler veya bakteriler değil, mantarlar olabileceğini dile getirdiler. Şu ana kadar insanları etkileyip ölümcül bir salgına dönüşebilecek bir mantar ile karşılaşmadık; ancak gezegenimizde başka canlıların vücuduna bu şekilde bulaşarak onları sömüren ve zamanla yok eden mantar türleri mevcut.
Bir gün, insanlara da benzer şekilde saldırabilecek bir mantarın ortaya çıkması ve hızla yayılması düşüncesi birçok kişiyi endişelendiriyor. The Last of Us‘ın öyküsü de tam olarak bu korkutucu düşüncenin üzerine inşa edilmiş durumda.
Phanerochaete velutina: Nadir ve Zeki Mantar
Öte yandan, bilim insanları son zamanlarda bu korkularımızı yeniden canlandırabilecek bir keşif yaptılar. Araştırmacılar, Phanerochaete velutina isimli nadir ve zeki bir mantar türü keşfettiler. Bu mantar aşırı zeki olmasa da, kesinlikle bir aptallık sergilemiyor. Öğrenme yeteneğine ve hafızaya sahip olması, onu sıradan bir “bitki” olarak değerlendirmememiz gerektiğini gösteriyor. Bu mantarın, şekilleri tanıma ve çevresindeki diğer mantarlarla iletişim kurma yetenekleri olduğu gözlemlenmiştir. Hatırlarsanız, The Last of Us‘da insanları zombiye dönüştüren mantar da benzer şekilde uzaktaki diğer mantarlarla iletişim kurabiliyordu.
Çevreyi Anlama ve Adaptasyon Yeteneği
Keşfi gerçekleştiren araştırmacılar, bulgularını Fungal Ecology dergisinde yayımladılar. Bu yayında, mantarların çevreleriyle etkileşimlerini gösteren bir deneyden bahsediliyor. Bilim insanları, küçük ahşap blokları birkaç farklı şekilde düzenleyerek mantarların bu şekiller içinde yayılmalarına izin verdiler. Nadir ve zeki mantar, yayıldıkça blokların yerleştirildiği düzenlemelere göre farklı kararlar almaya başladı. Sadece merkezi bir noktadan yayılmakla kalmayıp, şekle daha etkili bir şekilde uyum sağlamak için yayılma biçimlerini değiştirebildikleri gözlemlendi. Bu gelişim, P. velutina’nın ilkel düzeyde bir zekaya sahip olduğunu ortaya koyuyor. Henüz insanları ele geçirip dünyada bir zombi istilası yaratacak kadar zeki değiller; fakat unutmayalım ki, canlılar zamanla evrim geçiriyorlar.
Akıllı mantarların 100 bin yıl sonra insanlara bulaşıp bizi kontrol etmek için sinsice yayılma yöntemleri geliştirmeyeceğinin garantisi yok. Belki de, yıllardır tencerelerimizde pişirip yediğimiz diğer mantar türlerinin intikamını almak için hazırlık yapıyorlardır. Sonuçta, birbirleriyle de iletişim kurabiliyorlarsa, onları yediğimizi de biliyor olabilirler. Besin zincirinin zirvesindeki yerimizi korumak için dikkatli olmalıyız…
