NASA’dan Rus Kozmonotlarına Tepki: Siyasi Amaçlar ve Uluslararası Uzay İstasyonu
Rus kozmonotlarının, Ukrayna’ya yönelik devam eden saldırıları kutlamasına yanıt olarak NASA, Rus uzay ajansı Roscosmos’u Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) üzerinde siyaset yaptığı gerekçesiyle kınayan bir açıklama yaptı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, ABD ile Rusya arasında 30 yıldan uzun süredir süregelen Uluslararası Uzay İstasyonu ortaklığında gerginliğe neden olmuş durumda.
NASA’nın yayınladığı kınama notunda şu ifadeler yer aldı: “NASA, Rusya’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’nu Ukrayna’ya karşı savaşını desteklemek için siyasi amaçlarla kullanmasına şiddetle karşı çıkmaktadır; bu, istasyonun birincil işlevinin 15 uluslararası katılımcı ülke arasında barışçıl amaçlar için teknoloji geliştirme ve bilimi ilerletme olduğunu hatırlatır.” Açıklama, çevrimiçi olarak yayınlanmamakla birlikte, bir NASA sözcüsü tarafından bir soru üzerine iletildi.
NASA, kınamayı resmi sosyal medya kanalları veya web sitesi üzerinde paylaşmadı. Bu durum, Rusya ile olan ortaklığın devamı için hassas bir politika yürüttüğüne işaret ediyor. NASA, Roscosmos ile ISS ortaklığını sürdürmeye çalışıyor. Bu, NASA’nın Ukrayna’daki savaşa karşı sesini yükseltmesi açısından önemli bir adım olsa da, uzay ajansının bu mesajı gazetecilere e-postaların ötesinde yayınlamak istemediği görülüyor.
Açıklamanın, Rus uzay ajansının resmi Telegram kanalında Luhansk Halk Cumhuriyeti ve Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin bayraklarını tutan üç kozmonotun fotoğraflarını paylaşmasından sadece üç gün sonra yapılması dikkat çekici. Rusya, bu bölgelerde kontrolü ele geçirdiğini duyurmuştu. Kozmonotlar, fotoğrafı “Hem Dünya’da hem de uzayda kutluyoruz” mesajı ile paylaştı.
Roscosmos’un direktörü Dmitry Rogozin, NASA’nın kınamasına şu yanıtı verdi: “Rus segmentinde gerekli ve yararlı olduğunu düşündüğümüz her şeyi yapacağız.” Rogozin, ABD, Kanada ve Avrupa Birliği tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımları protesto etmek amacıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan çekilmeyi düşündüğünü de ifade etti.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden önce bile, NASA ve Roscosmos arasındaki ortaklığın doğası belirgin bir şekilde değişmişti. NASA, astronotlarını ISS’ye ulaştırmak için artık Rusya’nın Soyuz uzay aracına bağımlı değil. Özel uzay şirketleri SpaceX ve Boeing, mevcut durumda düzenli ulaşım hizmetleri sunuyor. Daha önce, Uzay Mekiği programının sona ermesi nedeniyle Rusya, uzay istasyonuna insanlı ulaşımda tekel durumundaydı. Roscosmos, Soyuz’daki bir koltuğun fiyatını 2018 yılında 21,8 milyon dolardan 81 milyon dolara çıkarmıştı.