İklim Değişikliğinin Yılan Zehirlenmeleri Üzerindeki Etkisi
Yeni bir çalışma, iklim değişikliğinin beklenmedik ve ilginç bir sonucunu gün yüzüne çıkardı. ABD’nin Georgia eyaletinde hastaneye yatış raporlarını inceleyen araştırmacılar, ortalama günlük sıcaklık artışının yılanlar tarafından neden olunan zehirlenme vakalarında belirgin bir artışla ilişkili olduğunu ortaya koydu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünya genelinde yılda yaklaşık 5 milyon yılan ısırığı vakası bildirmekte ve bu durum, yüksek öncelikli, ancak ihmal edilen tropikal bir hastalık olarak sınıflandırılmaktadır.
Emory Üniversitesi’nden çalışma lideri ve sağlık ile çevre bilimleri uzmanı Noah Scovronik, araştırmanın önemine dair yaptığı açıklamada, “Hava durumu -meteorolojideki kısa vadeli değişimler anlamına gelir- insan-yılan etkileşimlerini nasıl etkilediği konusunda fazla bilgi sahibi değiliz. Bu durum, kısmen hastalık ve ölüm nedenlerine dair iyi verilerin bulunmadığı bölgelerdeki tehlikeli yılan ısırıklarıyla ilgilidir.” dedi.
Araştırma, ABD’deki en yüksek yılan çeşitliliğine ve yoğunluğuna sahip olan Georgia eyaletini hedef aldı. 7 yıllık çalışma süresi boyunca, ekip, aynı gün maksimum sıcaklığın 1°C’lik bir artışının, zehirli yılan ısırılma olasılığında yüzde 5,6’lık ve zehirsiz yılan ısırılma olasılığında ise yüzde 5,8’lik bir artışla ilişkili olduğunu, en güçlü ilişkinin bahar aylarında ortaya çıktığını tespit etti.
Georgia Hastane Derneği’nden elde edilen veriler, 2014 ve 2020 yılları arasında eyalet genelindeki tüm acil servis (AS) ziyaretlerini inceledi. Çalışmada, zehirli yılan ısırıkları, zehirsiz yılan ısırıkları ve diğer türler tarafından neden olunan zehirlenme vakaları analiz edildi. Araştırmacılar bu ilişkilendirme hakkında kesin sonuçlar vermekte temkinli davransalar da, yılan fizyolojisinin bu ilişkide önemli bir rol oynayabileceği tahmin edilmektedir.
Ektoterm (soğukkanlı) canlılar olan yılanlar, iç biyolojik işlevlerini düzenlemek için dış ortam sıcaklıklarını kullanırlar. Bazı yılan türleri kış aylarında kış uykusuna benzer bir duruma geçmektedir. Çalışma, bu fizyolojik işlevlerin iklim değişikliğinden nasıl etkilendiğini göstermektedir. İlkbahar ve sonbahardaki artan acil servis ziyaretleri, daha yüksek sıcaklıkların yılanların ilkbaharda daha erken uyanmalarına ve sonbaharda daha uzun süre aktif kalmalarına neden olduğunu, dolayısıyla insanların yılanlarla karşılaşma olasılığının arttığını ortaya koymaktadır.
Çalışmanın ortak yazarı ve Emory Üniversitesi’nde herpetolog olan Lawrence Wilson, “Georgia’daki ve özellikle Atlanta bölgesindeki insani gelişme hızla genişledikçe, insan-yılan karşılaşmalarının artmaya devam edeceği ve şimdiden arttığı” belirtiyor. Wilson, açık havada zaman geçiren herkesin bir bakır kafalı çıngıraklı yılan veya başka bir zehirli yılanla karşılaşma ihtimalinin yüksek olduğunu da vurguluyor.
Wilson, zehirli türlerle olumsuz karşılaşma olasılığını azaltmanın temel faktörünün eğitim olduğunu ifade ederek, “İnsanlara, yoğun bitki örtüsü olan yerler gibi yılanların tercih ettiği habitatları bildirirseniz, bu alanlara karşı daha dikkatli olabilirler. Yılanların yaşam alanlarına ve ihtiyaçlarına saygı gösterdiğimiz sürece, yılanlar ve insanlar, zehirli yılanlar bile, uyum içinde yaşayabilir.” şeklinde ekliyor.
Sonuç olarak, bu çalışma Georgia’ya özgü bulgular sunsa da, sıcaklık değişikliklerinin farklı iklimlerdeki yılan türlerini nasıl etkilediğini anlamak için daha fazla araştırma gerekmektedir.
