Nöroteknolojideki Yenilikler: Neuralink ve Synchron
Günümüzde Elon Musk’ın nöroteknoloji şirketi Neuralink, beyin-bilgisayar arayüzleri (BCI) alanında dikkat çeken bir isim haline gelmiş olsa da, bu alanda yenilikçi çözümler geliştiren tek şirket değildir. Neuralink, kendisinin bile birçok yıllık araştırma ve gelişim üzerine inşa edildiğini kabul etmektedir. İnsan beynini daha iyi anlamaya ve nörolojik bozukluklar ya da ağır yaralanmalar sonucu acı çeken hastaların yaşam kalitesini artırmaya yönelik birçok şirket ve kurum, bu alanda çalışmalarını sürdürmektedir.
Bu çabaların önemli bir kısmı Avustralya’da yoğunlaşmış durumda ve burada BCI odaklı birkaç umut verici proje bulunmaktadır. Bu projelerden biri, hastaların bilgisayarlarını kontrol etmelerine olanak tanıyan bir beyin-bilgisayar arayüzü geliştiren Synchron adlı Melbourne merkezli bir şirkete aittir. Synchron’un geliştirdiği Stentrode adlı teknoloji, Neuralink’e göre belirgin avantajlar sunmaktadır; zira bu sistem, açık beyin ameliyatı gerektirmeksizin hastanın kafatasının içine entegre edilebilmektedir.
Stentrode, bir kateter yardımıyla kan damarları aracılığıyla beyne yerleştirilen küçük bir ağ yapısına benzemekte ve bir stent gibi işlev görmektedir. Bu ağ, beyinden gelen sinyalleri algılayabilen elektrotlar içermekte ve bu sinyaller daha sonra belirli komutlar olarak yorumlanabilmektedir. Stentrode sayesinde, ağır felçli hastalar bile mesaj gönderme, e-posta yazma, alışveriş yapma ve çevrimiçi bankacılık gibi günlük aktivitelerini gerçekleştirebilmektedir.
Sydney Üniversitesi Beyin ve Zihin Merkezi’nden Dr. Christina Maher, Guardian Australia’ya yaptığı açıklamada, Synchron’un Neuralink’ten çok daha ileri bir aşamada olduğunu, Avustralya merkezli çözümün beyin ameliyatı gerektirmediği için daha güvenli bir alternatif sunduğunu vurgulamaktadır. Ocak ayı itibarıyla, Neuralink’ten bir beyin çipi takılan ilk insan hastanın durumu iyi görünmektedir. Aynı durum, Stentrode ile implant edilen hastalar için de geçerlidir.
Son yıllarda, Synchron, amiyotrofik lateral skleroz (ALS) nedeniyle felç geçiren bir hastasının bilgisayarını sadece düşünce gücüyle kontrol edebildiği anı gösteren bir video yayımlamıştır. Bu hasta, Graham Felstad, bu videoda sadece zihnini kullanarak bilgisayarını yönetebilmiştir.
Sonuç olarak, hem Neuralink hem de Synchron, yanı sıra diğer birçok mevcut proje, ağır hastalıklar ve sakatlıklar nedeniyle yaşamları olumsuz etkilenen bireyler için daha umut verici bir gelecek sunma vaadinde bulunmaktadır. Önemli olan, hangi şirketin daha tanınmış bir CEO’ya, daha fazla medya ilgisine veya daha iyi bir pazarlama stratejisine sahip olduğundan ziyade, hangi projelerin gerçekten başarılı olabileceği ve bu başarının, umutsuzca bekleyen hastalar ve aileleri için ne kadar işe yarayacağıdır.