Nadir Nova Patlaması: T Coronae Borealis
Bu yıl, gökyüzü gözlemcileri için heyecan verici bir olay daha gerçekleşecek. Gökbilimciler, Dünya’dan yaklaşık 3.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili bir sistem olan T Coronae Borealis (T CrB) yıldızlarının, bu yılın sonlarında gözlemlenebilecek nadir bir nova patlaması yaşayacağını öngörüyor. Bu olağanüstü patlama, bir hafta boyunca görünür olacak ve NASA, Eylül ayı itibarıyla herhangi bir dönemde ortaya çıkabileceğini tahmin ediyor. Gökbilimciler, daha kesin bir zamanlama belirlediklerinde, bu eşsiz olayı izlemek isteyenler için ek bilgiler sağlayacaklar.
T CrB’deki bu nadir nova patlamaları, yüzyılda yalnızca bir kez ortaya çıkma ihtimali taşımasıyla dikkat çekiyor ve bu da gözlemciler için hayatta bir kez karşılaşabilecekleri benzersiz bir fırsat sunuyor. Nova olayları, çökmüş bir beyaz cüce yıldız ile bir kırmızı dev yıldızın birbirine çok yaklaşması sonucu meydana geliyor. Bu yakınlık, kırmızı devin yüzey sıcaklığını büyük ölçüde artırıyor ve sıcaklıklar, normalde sahip oldukları 4.000 ila 5.800 Fahrenheit dereceden (yaklaşık 2.200 – 3.200 Celsius) çok daha yüksek değerlere, 360.000 Fahrenheit dereceye (yaklaşık 20.000 Celsius) kadar çıkabiliyor.
Bir başka ikonik nova olan RS Ophiuchi’nin patlama anının sanatçı tarafından tasvir edilmiş görüntüsü, bu tür olayların görsel etkisini gözler önüne seriyor. Bu muazzam sıcaklık artışı, kırmızı devin dış katmanlarının beyaz cücenin üzerine atılmasına neden olur. Sonuç olarak, bu süreç, Güneşimizin yıllık enerji üretiminin 100.000 katına kadar bir enerji patlaması meydana getiriyor. Patlamanın ardından, yıldız orijinal sıcaklığına geri döner ve döngüsünü yeniden başlatır.
Bu tür novalar, yıldızları bir süpernova gibi yok etmemeleri açısından son derece ilginçtir. Bunun yerine, T CrB ve sistem içindeki iki yıldız, yıllardır patlamalar yaşamaya devam ediyor. En dikkat çekici patlamalar 1946 ve 1866 yıllarına kadar uzanıyor; ancak yapılan hesaplamalar, bu ikilinin yüzyıllardır nova aşamasında olduğunu göstermektedir.
Bu nadir nova patlamasını eşsiz kılan bir diğer özellik ise, döngüsünün yalnızca bir hafta içinde tamamlanmasıdır. Zirvedeki parlaklık o kadar yoğun ki, Dünya’dan çıplak gözle birkaç gün boyunca ve bir haftadan fazla bir süre boyunca dürbün veya teleskopla gözlemlenebilir hale gelecektir. Nova sırasında açığa çıkan enerji patlaması, gökyüzünde yeni bir yıldızın belirmiş gibi görünmesine yol açacak.
