Kendinizi kötü hissetmenize neden olan aşırı bulaşıcı norovirüs vakaları son zamanlarda giderek artış göstermektedir. Peki, geçtiğimiz haftalarda ABD ve Birleşik Krallık’ta hızlı bir şekilde yayılan bu virüs hakkında neler biliyoruz?
Norovirüs Nedir?
Norovirüsler, zarfsız ve tek sarmallı RNA virüsleri grubuna aittir. Bu virüs grubunun şu anda bilinen 10 geniş gruba ayrılan 48 genotipi bulunmaktadır; ancak en sık hastalığa neden olan genotip GII.4’tür. Enfeksiyondan sonra bir miktar bağışıklık gelişse de, bu bağışıklık diğer virüs türlerine karşı koruma sağlamayabilir. Ayrıca, bu bağışıklığın ne kadar süreyle sürdüğü de kesin olarak bilinmemektedir. Bu nedenle, norovirüsün pek çok farklı türünün bulunmasından dolayı aynı anda birden fazla enfeksiyon da yaşanabilir. İnsanların ortalama olarak yaşamları boyunca beş kez bu hastalığa yakalandıkları tahmin edilmektedir. Şu an için norovirüse karşı bir aşı mevcut değildir; ancak Dünya Sağlık Örgütü, 2016 yılında bu konuda araştırmaların yüksek bir öncelik taşıdığını belirtmiştir. Ne yazık ki, bir enfeksiyona yakalandığınızda hastalığın geçmesini beklemekten başka yapabileceğiniz pek bir şey yoktur.
Norovirüsün Belirtileri
Norovirüs, akut gastroenterite neden olur ve en yaygın semptomları, şiddetli olabilen ishal ve kusmadır. Bazı insanlar ateş, baş ağrısı gibi ek semptomlar da yaşayabilir. Norovirüs genellikle “mide gribi” olarak adlandırılsa da, aslında grip virüsüyle hiçbir bağlantısı yoktur. Semptomlar genellikle maruziyetten 12-48 saat sonra ortaya çıkar ve tipik olarak sadece bir ila üç gün arasında sürer. Çoğu insan için norovirüs kaynaklı ciddi bir komplikasyon riski bulunmamakla birlikte, özellikle çocuklar ve yaşlılar için dehidratasyona karşı dikkatli olunmalıdır. Hastalık sürecinde bol miktarda sıvı almak büyük önem taşır.
Norovirüsün Bulaşma Yolları
Norovirüs son derece bulaşıcıdır ve sadece birkaç viral parçacık hastalığa yakalanmak için yeterlidir. Enfekte olmuş biriyle yakın temasın yanı sıra, kontamine yüzeylerden ve yiyeceklerden de bu virüse yakalanabilirsiniz. Semptomlar sırasında ve sonraki birkaç gün içinde en bulaşıcı durumdadır; ancak bazı araştırmalar, iyileştikten birkaç hafta sonrasında da virüsü yaymaya devam edebileceğinizi göstermektedir.
Norovirüsten Nasıl Korunulur?
Norovirüsün yayılmasını önlemenin en etkili yolu, iyi hijyen uygulamalarına dikkat etmektir. Ne yazık ki, COVID-19 salgını sırasında sıkça kullanılan alkollü el dezenfektanları bu virüse karşı pek etkili değildir, dolayısıyla en iyi seçeneğiniz sabun ve su kullanmaktır. Ellerinizi düzgün bir şekilde ve sık sık yıkamak alışkanlığını kazanmalısınız. Ayrıca, yüzeylerin çamaşır suyu bazlı bir solüsyonla temizlenmesi büyük önem taşır ve kapı kolları gibi daha az belirgin alanların da temizlenmesi gerektiği unutulmamalıdır. Kirlenmiş olabilecek tüm giysiler veya çarşaflar 60°C’de yıkanmalıdır. Ancak, çamaşır suyu gibi maddelerin aşırı veya uygunsuz kullanımının ciddi risklere yol açabileceğini unutmamak önemlidir; bu nedenle dikkatli ve uygun bir şekilde kullanılmalıdır. Hastalığa yakalanmanız durumunda, 48 saat boyunca semptom göstermeyene kadar evde kalmalısınız. Bu önlem, çocuklar için de geçerlidir; çocuklar, 48 saat boyunca semptom göstermeyene kadar okuldan veya anaokulundan uzak tutulmalıdır. Ayrıca, bu süre zarfında hastanelerdeki veya bakım evlerindeki bireyleri ziyaret etmemek de önemlidir. Norovirüs salgınları bu tür ortamlarda önemli bir sorun teşkil etmektedir. İyileşene kadar başkaları için yemek hazırlamaktan da kaçınmalısınız.
