Üçten fazla otobüs uzunluğunda bir uzay kayası, Dünya’ya doğru hızla ilerliyor. NASA, bilimsel adı 2013 WV44 olan asteroidin bugün Dünya’nın yakınından geçeceğini duyurdu. Yaklaşık 160 metre çapında olduğu tahmin edilen bu dev kaya, hem London Eye’dan hem de Big Ben’den daha büyük bir boyuta sahip. Saniyede 11,8 km yani saatte yaklaşık 41.842 km hızla hareket eden asteroid, ses hızının yaklaşık 34 katı bir hızla ilerliyor.
2013 WV44, Dünya’ya doğru hızla yaklaşsa da, gezegenimize yaklaşık 3,3 milyon kilometre mesafeden daha fazla yaklaşmayacak. Ay’dan dokuz kat daha uzak bir konumda olmasına rağmen, bu asteroid Dünya’ya yakın bir nesne (NEO) olarak sınıflandırılıyor ve NASA tarafından sürekli olarak izleniyor.
NEO Sınıflandırması ve 2013 WV44
Bir NEO, Güneş’in 1,3 astronomik birim (AU) (194,4 milyon km) mesafesine ve dolayısıyla Dünya’nın yörüngesinin 0,3 AU (44,7 milyon km) yakınlığına geldiğinde bu isimle anılır. 2013 WV44, 3,3 milyon km uzaklıkta olmasına rağmen, astronomik açıdan oldukça yakın bir mesafe olarak değerlendiriliyor. NASA, Dünya’ya yaklaşan nesneleri takip ettiği çevrimiçi izleme programında 2013 WV44’ü bu kategoride listeliyor.
Eğer bir asteroid, Dünya’nın 0,05 astronomik birim (7,4 milyon mil) yakınında bulunur ve çapı 140 metreden daha büyükse, potansiyel olarak tehlikeli olarak sınıflandırılır. Neyse ki, 2013 WV44 bu kriterleri karşılamadığı için potansiyel olarak tehlikeli bir nesne olarak kabul edilmiyor; ancak yine de yörüngemize girebilir.
Japon gökbilimci Atsuo Asami, Twitter’da 2013 WV44 için “‘PHA [potansiyel olarak tehlikeli asteroit] olmamasına rağmen nispeten büyük’” ifadesini kullandı. Neredeyse tüm NEO’lar Dünya’ya yakın asteroitlerdir (NEA’lar), ancak Dünya’ya yakın kuyruklu yıldızlar (NEC’ler) gibi diğer nesneler de mevcuttur. NASA’ya göre, güneş sistemimizde bilinen 32.254 NEA bulunmaktadır. Bu sayı, geçtiğimiz Ekim ayından bu yana 30.000’den fazladır.
NEA’ların Önemi ve Takibi
Toplamda, 140 metre çapından daha büyük 10.000’den fazla ve 1 km çapından daha büyük yaklaşık 1.000 NEO olduğu tahmin edilmektedir. Bu durum, uzay taşlarının takibinin önemini vurguluyor. Keşfedilen ilk NEA olan 433 Eros, ortalama 16,8 km çapındadır ve ilk kez Alman astronom Carl Gustav Witt tarafından 13 Ağustos 1898 tarihinde Berlin Gözlemevi’nde keşfedilmiştir. Jüpiter’in benzer isimli uydusuyla karıştırılmaması gereken 1036 Ganymed ise, çapı 35 km ile en büyük NEA olarak biliniyor. Tüm Güneş Sistemi’nde bilinen en büyük asteroit olan Ceres’in çapı ise 933 km’dir.
NASA’nın Dünya’ya Yakın Nesne Programı’na göre, Dünya’ya ortalama olarak her 5.000 yılda bir bir futbol sahası büyüklüğünde bir asteroid çarparken, her bir milyon yılda bir de uygarlığı yok edebilecek büyüklükte bir asteroidin Dünya’ya çarpma riski bulunmaktadır. Geçen yıl gerçekleştirilen DART görevi sayesinde NASA, uzay aracı kullanarak böyle bir kayanın çarpışma rotasından nasıl saptırılabileceğini göstermiştir. DART, Kasım 2021’de Kaliforniya’dan fırlatılmış ve 26 Eylül 2022’de asteroid Dimorphos’a çarparak on aylık yolculuğunu tamamlamıştır.
