Avrupa İklim Durumu 2023 Raporu
Avrupa, 2023 yılı Avrupa İklim Durumu (ESOTC) raporuna göre, küresel ortalamaların iki katı hızla ısınıyor. Bu durum, ölümcül sıcak hava dalgaları ve yoğun su baskınları gibi ciddi iklim olaylarına yol açmakta. Rapor, 2023 yılının son beş yıllık ortalamasında dünya genelindeki sıcaklık artışının 1,3 santigrat derece olduğunu belirtirken, Avrupa’daki sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelere göre 2,3 santigrat derece artış gösterdiğini vurgulamaktadır.
Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) ve Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından ortaklaşa yayınlanan bu rapor, Avrupa’nın tarihindeki en sıcak ikinci yılı kapsamaktadır. Rapor, güney Avrupa’nın çeşitli bölgelerinin 60 ila 80 gün arasında “güçlü sıcaklık stresi” yaşadığını ve güney İspanya’nın 80 günü aşkın “çok güçlü sıcaklık stresi” ile en çok etkilenen bölge olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, kuzey Avrupa’da da birçok günde “aşırı soğuk stresi” yaşanmıştır.
Rapor ayrıca, sıcak çarpması ve ısıya bağlı bitkinlik gibi ısıya bağlı ölümlerin son 20 yılda neredeyse yüzde 30 arttığını da ifade etmektedir. Geçtiğimiz yaz mevsiminde güney Avrupa’nın büyük bir kısmında yaşanan sıcak hava dalgaları, özellikle yaşlı bireyler ve açık havada çalışanlar için önemli sağlık riskleri oluşturmuştur. Bunun yanında, kıta genelinde aşırı seller ve orman yangınları gibi doğal afetler de gözlemlenmiştir.
Sebep Coğrafi Konum Mu?
Son otuz yılda, Avrupa’nın sıcaklık artışının dünya genelinden iki kat daha fazla olduğu belirtilmektedir. İklim uzmanları, bu durumu büyük ölçüde Avrupa’nın coğrafi konumuna dayandırmaktadır. Avrupa, dünyanın en hızlı ısınan bölgesi olan Kuzey Kutbu’nun hemen altında yer almakta ve bu durum, kıtanın sıcaklık artışını hızlandırmaktadır. Ayrıca, Avrupa’nın hızla ısınan okyanuslarla çevrili olması da bu duruma katkıda bulunan bir diğer etken olarak öne çıkmaktadır.
Dünya Meteoroloji Örgütü ve C3S bilim insanları, geçen yıl Doğu Akdeniz, Baltık ve Karadeniz ile Güney Arktik’teki yüzey okyanus ısınma hızının küresel ortalamanın üç katı olduğunu belirlemişlerdir. Ancak, Avrupa’nın hızlı bir şekilde yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yapması, bu açıdan olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. 2023 yılı, Avrupa’nın elektrik üretiminde fosil yakıtlar yerine güneş, rüzgar ve diğer yenilenebilir kaynakların daha büyük bir paya sahip olduğu ikinci yıl olmuştur.
