Uzayda Vücut: Savunmasızlık ve Ölüm Senaryoları
Kısmen popüler medyada yer alan yanlış tasvirlerin de etkisiyle, vücudunuzun uzay boşluğuna maruz kalması durumunda neler olacağına dair merak oldukça yaygındır. Ancak çoğu zaman bu senaryolar yanlış anlaşılmaktadır. Örneğin, gözlerinizin şişmesiyle vücudunuzun patlayacağını düşünmek yanlıştır. Uzay giysisi olmadan uzaya çıkmanız durumunda, aniden bir buzlu dondurma gibi donmanız söz konusu değildir. Ayrıca, Güneş’in sizi pişirecek kadar enerji göndermesi durumunda bile yanarak ölmezsiniz. Uzayda giysi olmadan yaşanan ölüm, diğer senaryolar kadar dramatik değildir ve muhtemelen daha az acı verici bir süreçtir.
Öte yandan, uzay giysisi bulunan bir astronotun da uzayda boğulma riski taşıdığını unutmamak gerekir. Uzayda giysi olmadan ölümünüze neden olacak en önemli faktörler atmosfer basıncının yokluğu ve oksijen eksikliğidir. Atmosferin sağladığı basınç olmadığında, sıvılar çok daha düşük sıcaklıklarda buharlaşır; bu da vücudumuzda bulunan sıvıların, özellikle de cilt, ağız ve gözler gibi yüzeylerde, hızla köpürmesine neden olur.
Ayrıca, basınç eksikliği ebülizme yol açar; bu, vücut sıvılarında kabarcıkların oluşmasına neden olur. Bu kabarcıklar çoğunlukla deri altı dokuda oluşur, ancak kan dolaşımına geçerek emboliye neden olma ihtimalleri de vardır. Uzayda vücudunuz parçalanmaz; cildin esnek yapısı sayesinde normal boyutunuzun iki katına kadar şişebilirsiniz. Ancak, genel tavsiye olarak nefesinizi tutmamanız gerektiği belirtilir: Ani basınç kaybı, ciğerlerinizdeki havanın genişlemesine ve yırtılmalara neden olabilir. Dolayısıyla, (doğru bir şekilde) çığlık atmak, ciğerlerinizin rahat kalmasına yardımcı olabilir.
Bu noktada, oksijen eksikliği devreye girmekte ve solunabilir hava olmadığında yaklaşık 15 saniye içinde bilincinizi kaybedebilirsiniz. Fakat bir dakikaya kadar hayatta kalma potansiyeliniz de bulunmaktadır. Eğer o esnada bir mucize eseri kurtarıldıysanız, iyileşme sürecinde yukarıda bahsedilen olayların sonuçlarının yanı sıra başka bir sorunla da karşılaşabilirsiniz. Güneş’ten gelen tehlikeli radyasyonun çeşitli bileşenleri, farklı sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Ultraviyole ışınları, cildinizde aşırı derecede kötü bir güneş yanığına neden olabilir.
- X ışınları gibi daha enerjik dalgalar, DNA’nıza zarar vererek kansere yakalanma riskinizi artırabilir.