Uzay Çöplüğü ve Aktif Enkaz Temizleme Projesi
İnsanlık olarak, Dünya’mızın sadece yüzeyini, sularını ve atmosferini değil, etrafındaki uzayı da hızla kirletme yolunda ilerliyoruz. Son 70 yılda, birçok ülke, uzaya fırlattıkları nesnelerin gelecekteki durumunu pek umursamadan, işlerini bitirdikten sonra uzaya pek çok şey göndermiştir. Bu durum, uzayda devasa bir çöplüğün oluşmasına neden olmuştur; bu çöplük, büyük uydular ve roket parçaları gibi unsurları içeriyor. Hatta, bir dönem, uzay çöplüğünün arasında bir spatula ve kamera bile yer aldı. Dünya’nın çevresindeki bu uzay çöpünün temizlenmesi, alanı güvenli tutmak adına son derece önemlidir. Zira, çarpışma riski giderek artmakta ve bu durum tehlikeli olabilmektedir.
Bu sorunu çözmek için, özel bir şirket önemli bir adım atmaya çalışmaktadır. Astroscale-Japan adı verilen bu girişim, projeyi Aktif Enkaz Temizleme (ADR) olarak adlandırmaktadır. Projenin ilk aşaması, 18 Şubat’ta Yeni Zelanda’dan fırlatılarak 22 Şubat’ta resmi olarak başlamıştır. Bu uzay aracının temel amacı, sinyal yaymayan ve Dünya ile iletişim kurmayan büyük bir uzay çöpü parçasını ulaşmak ve tanımlamaktır. Bu çöp parçasının hedefi, alçak Dünya yörüngesinde seyreden arızalı bir Japon H-2A roketinin üst kademesidir.
Bu uzay hurdası, tespit edilmesini sağlayacak herhangi bir görsel yardımcıya veya iletişim kurmayı kolaylaştıracak bir özelliğe sahip değildir; yani yörüngede yalnızca başıboş bir şekilde dönmektedir. Aranan H-2A roketinin üst kısmı, 11 metre uzunluğunda, 4 metre çapında ve yaklaşık 3 ton ağırlığındadır. Ancak, bu uzay çöpü hakkında başka bir bilgi bulunmamaktadır. En son görüldüğü zamandan bu yana, başka bir uzay çöpünün ona çarpması ve sonuç olarak hasar görerek kontrolsüz bir şekilde hareket etmesi mümkündür. Ayrıca, Dünya etrafındaki hareketinin kontrol edilememesi, ADRAS-J’nin görevini daha da zorlaştırmaktadır.
Astroscale Japan tarafından yapılan bir basın açıklamasında, “Buluşma ve yakınlık operasyonları (RPO), gelecekteki herhangi bir yörünge hizmeti için temel öneme sahiptir ve hizmet veren uzay aracının, müşteri uzay aracına ve uzay enkazı gibi diğer nesnelere güvenli bir şekilde yaklaşmasını sağlar” ifadelerine yer verildi. Bu ilk adım, kontrolsüz bir uzay çöpü parçasını bulmanın, yaklaşmanın ve tanımlamanın mümkün olduğunu gösterecektir. Aynı zamanda, bu görev ADRAS-J’nin kendisini hedeften sabit bir mesafede tutabildiğini kanıtlayacaktır.
Eğer görev başarılı olursa, ADRAS-J yörüngedeki herhangi bir nesneyle buluşmanın mümkün olduğunu ispatlamış olacaktır. Bu başarı, iki açıdan oldukça etkileyici olacaktır. Eğer bir uzay çöpüne yaklaşılabilirse, ona bağlanmak ve daha sonra atmosferde yanacağı kontrollü bir yörüngeye yerleştirmek konusunda umut olduğunu göstermiş olacağız. Herhangi bir nesneye yaklaşma yeteneği, yörüngedeki uydulara hizmet vermek için de kullanılabilecek bir potansiyele sahiptir.
Görev devam etmekte olup, Astroscale Japan, ilerleme ile ilgili güncellemeleri zamanında paylaşacağını duyurmuştur.
