Climeworks’ten İzlanda’da Dev Karbon Yakalama Tesisinin Açılışı

İsviçreli İklim Teknolojisi Şirketi Climeworks’ten Dev Adım: Mammoth Tesisinin Açılışı

İsviçreli iklim teknolojisi şirketi Climeworks, havadaki karbondioksiti filtrelemeyi amaçlayan Mammoth adlı endüstriyel tesisini İzlanda’nın Hellisheiði kentinde faaliyete geçirdi. Bu tesis, şimdiye kadar inşa edilmiş en büyük doğrudan hava yakalama (DAC) tesisidir ve karbondioksitin atmosferden emilmesine yönelik son derece yenilikçi bir yaklaşım sunmaktadır.

Climeworks, bu sistemin iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir çözüm sunabileceğini belirtirken, doğrudan hava yakalama (DAC) işleminin, atmosferde biriken sera gazı emisyonlarından kurtulmanın etkili bir yolu olduğu uzun zamandır tartışılmaktadır. Ancak bu sürecin, anlamlı bir etki yaratacak kadar ölçeklenip ölçeklenemeyeceği henüz kanıtlanmamıştır.

Mammoth, şu ana kadar çalışan en büyük DAC tesisi olmasına rağmen, planlanan diğer projelere kıyasla nispeten küçük bir kapasiteye sahip olarak değerlendirilmektedir. Climeworks’ün İzlanda’daki bu operasyonları, dünya genelinde bu teknolojinin işe yarayabileceğini kanıtlamayı hedeflerken, şirketin daha büyük pazarlarda bu başarıyı tekrarlayıp tekrarlayamayacağı merak konusudur.

Climeworks’ün İzlanda’daki DAC tesisleri, havayı emen fanları bulunan modüler “toplayıcı konteynerlerden” oluşmaktadır. Bu konteynerler, havayı karbondioksiti emen özel bir filtrenin üzerinden geçirerek çalışmaktadır. Filtre tamamen dolduğunda, yakalanan karbondioksiti serbest bırakmak amacıyla yaklaşık 100 santigrat dereceye (212 derece Fahrenheit) kadar ısıtılmaktadır.

Climeworks, yakalanan CO2’yi, İzlanda’nın bazalt kaya oluşumlarında kalıcı olarak depolamak için Carbfix şirketiyle işbirliği yapmaktadır. Bu süreçte, CO2 suyla karıştırılarak bir bulamaç elde edilmekte ve bu bulamaç, derinliklere pompalanarak sonunda katı kaya haline dönüşmektedir.

Climeworks, 2017 yılında havadan karbondioksit emme teknolojisini geliştirerek, bu gazı gazlı içeceklerde ve seralarda kullanılmak üzere satan ilk şirket olmuştur. 2021 yılında, önemli bir adım atarak, CO2 yakalamaya ve Microsoft gibi büyük müşterileri için bu gazı yeraltında kalıcı olarak depolamak amacıyla Orca DAC tesisini açmıştır.

Mammoth tesisinin faaliyete geçmesiyle birlikte, Orca’nın kapasitesinin yaklaşık 10 katı kadar CO2 yakalayabilecek bir potansiyele ulaşılmıştır. Bu da yılda yaklaşık 36.000 ton karbondioksit anlamına gelmektedir. Ancak, Microsoft’un 2022 yılında atmosfere saldığı 13 milyon metrik ton karbondioksit göz önüne alındığında, bu miktar hala büyük bir ihtiyaç için yetersiz kalmaktadır.

Karbondioksitin havadan emilmesi, atmosferden uzaklaştırılması anlamına gelmektedir. Bu nedenle bu alanda geliştirilen teknolojiler, fosil yakıtların yıllar içinde saldığı kirliliğin bir kısmını hapsederek iklim değişikliğini yavaşlatmaya önemli katkılar sağlayabilir.

Mammoth tesisindeki çalışmalar ise halen devam etmektedir. Şu an için tesiste yalnızca 12 modüler konteyner kurulmuş durumda ve Climeworks, bu yıl inşaatı tamamlamak için 60 tane daha konteyner kurmayı planlamaktadır.